หลากทัศนะอุทาหรณ์ “จำนำข้าว”

จบแล้วสำหรับคดีข้าวจีทูจีรอบแรก ยังเหลือรอบ 2  มีผู้ถูกกล่าวหาเพิ่มเติมก็คือ  “ 3 พี่น้องตระกูลชินวัตร” ประกอบด้วย “พี่คนโต” นายทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี “น้องคนสุดท้อง” น.ส.ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี และ“พี่คนกลาง” นางเยาวภา วงศ์สวัสดิ์ รวมผู้ถูกกล่าวหาทั้งสิ้น 71 ราย สถานะอยู่ในระหว่างคณะอนุกรรมการไต่สวน คดีทุจริตการระบายข้าวแบบรัฐต่อรัฐ (จีทูจี) ล็อตสอง สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) มีหนังสือแจ้งไปยังผู้ถูกกล่าวหาเรียบร้อยอยู่ในระหว่างการสอบสวนและรวบรวมพยาน

หากย้อนพลิกกับไปปฐมบท “จำนำข้าว” เริ่มตั้งแต่นโยบายพรรคเพื่อไทย ภายใต้การนำอดีตนายกรัฐมนตรีหญิงคนแรกของประเทศไทย “ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร” ชูนโยบายหาเสียงสุดโต่ง เรียกว่าได้รับคะแนนเสียงสนับสนุนเสียงท้วมท้น “โครงการรับจำนำข้าวเปลือกทุกเมล็ด” เมื่อเข้ามาสู่สภาก็เริ่มทำตามสัญญาที่ให้ไว้กับประชาชนในโครงการรับจำนำข้าวทุกเมล็ด ตันละ 15,000 บาท ข้าวหอมมะลิตันละ 20,000 บาท บทเรียนดังกล่าวนี้ “ฐานเศรษฐกิจ” ได้สอบถามวงการค้าข้าว ผลลัพธ์ที่ตามมาจากคดีดังกล่าวนี้ได้บทเรียนอะไรบ้าง

 

ตกเป็นเหยื่อ! เพราะ “ชาวนา”รู้เท่าไม่ถึงการณ์

นายประสิทธิ์ บุญเฉย นายกสมาคมชาวนาข้าวไทย กล่าวว่า ภาพครั้งสุดท้ายที่จำได้ของโครงการนี้ก็คือ รัฐบาลไม่มีเงินจ่ายค่าข้าวชาวนา พยายามมาขอต่อรองให้ลดราคาจำนำข้าวเปลือกลงมาจาก 1.5 หมื่นตัน ปรับลงมาเหลือ 1.3 หมื่นตันได้หรือไม่ และคำสัญญาจากรัฐบาลว่าจะหาเงินมาให้ชาวนาโดยไม่ใช้เงินกู้จาก ธ.ก.ส. ซึ่งผมก็ไม่ตอบอะไร เพราะเห็นจุดอ่อนมาตั้งแต่แรกแล้วจะมีปัญหา พยายามท้วงติงมาโดยตลอด ความจริงข้าวเปลือกถูกหักความชื้น ค่าโน้นนี่เหลือจริงถึงมือชาวนาแค่ 1 หมื่นบาท ส่วนที่เหลือไปทางไหน ก็สร้างความเสียหาย และต้องยอมรับว่าชาวนารู้เท่าไม่ถึงการณ์ ตกเป็นเหยื่อ ตกหลุมพรางนักการเมือง เป็นภาพที่ติดตามาจนถึงทุกวันนี้

 

ชี้เป็นบทเรียนราคาแพง แพงมากๆ

ด้านนายเกรียงศักดิ์ ตาปนานนท์ นายกสมาคมโรงสีข้าวไทย  กล่าวว่า เป็นอุทธาหรณ์สำหรับผู้ที่อยู่ในวงการค้าข้าว หรือว่าใครก็แล้วแต่ทุกคนไม่ว่าจะเป็นพ่อค้า ข้าราชการ นักการเมือง สิ่งที่เกิดขึ้นจะเห็นว่าการลงโทษค่อนข้างรุนแรง การกระทำอะไรผมว่าวันนี้จะต้องตระหนักมากขึ้นในทุกเรื่องไม่ว่าจะไปทำหน้าที่อะไรก็แล้วแต่ทั้งตั้งใจและไม่ตั้งใจหรือเจตนาไม่เจตนาต้องการได้ผลประโยชน์หรือจะอะไรก็แล้วแต่เราไม่รู้หรอกว่าสิ่งที่คนอื่นคิดคิดอะไรทั้งที่กระทำอย่างเดียวกัน

“เป็นเรื่องที่ต้องพึงสังวรณ์สำหรับคนที่เข้าไปเกี่ยวข้อง ซึ่งการทำงานโดยหน้าที่ต้องอย่าให้อะไรมาครอบงำต้องกล้ายืนบนหลักความจริงในทุกส่วน ไม่เฉพาะในเรื่องนี้เท่านั้น หมายถึงเรื่องการดำรงชีวิตด้วย บางครั้งอาจจะทำด้วยความเกรงใจ “ยกตัวอย่างง่ายๆ กล่าวคือ เราสนิทกับใครสักคนขอให้ค้ำประกันในการซื้อสินค้าอะไรก็แล้วแต่ สุดท้ายก็อาจจะเกิดปัญหาได้ถ้าทำด้วยความเกรงใจ ซี่งเราก็ไม่รู้หรอกว่าคิดกันอย่างไร”

นายเกรียงศักดิ์ กล่าวว่า แต่เมื่อวันนี้ศาลพิพากษาออกมาแล้วเป็นบทเรียนราคาแพง แพงมากๆ และที่สำคัญคนที่อยู่ในแวดวงที่เข้าไปเกี่ยวข้องไม่ว่าจะเป็นข้าราชการจะต้องระวังให้ดี แต่เห็นใจและเข้าใจครอบครัวขอให้กำลังใจต้องเดินต่อไป ฝ่าฟันต่อไป และขอให้ผ่านเวลาช่วงนี้ไปให้ได้

 

เสียดาย“จำนำข้าว”ครั้งแรก-ครั้งสุดท้าย

ขณะนายปราโมทย์ เจริญศิลป์ นายกสมาคมชาวนาและเกษตรกรไทย กล่าวว่า “จำนำข้าว”  เป็นนโยบายที่ดีมากของชาวนา เรียกว่าเป็นครั้งแรก และอาจจะเป็นครั้งสุดท้าย  ถามว่าดีไหม ดีมาก ชาวนามีความสุข ได้ผลประโยชน์มากจากโครงการนี้ ชาวนาเองก็ไม่ทราบเหมือนกันว่ารัฐบาลมีปัญหาอย่างไร

“เป็นนโยบายที่ทำให้ชาวนาได้ประโยชน์มาก ลืมตาอ้าปากได้ หมดหนี้สินให้เงิน ธ.ก.ส.จนไถ่ถอนคืนหมด ส่วนลูกหลานก็มีกินมีใช้  ไม่แน่ใจว่านโยบายผิดพลาดกันตรงไหนชาวนาไม่ทราบ ผมบอกตรงๆ ว่าโครงการนี้ผมชอบ เรียกว่าดีกว่าทุกโครงการที่ผ่านมา พอมาเจอแบบนี้จะว่าเป็นเวรซ้ำกรรมซัดก็ไม่ใช่ มองว่าเป็นการเมืองมากกว่า

 

เตือน! เป็นบทเรียนอย่าทำซ้ำรอย

นายเจริญ เหล่าธรรมทัศน์ นายกสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย กล่าวถึงบทเรียนโครงการจำนำข้าว อย่าไปทำเลย ขอให้เป็นบทเรียนอย่าทำอีก เพราะเสียหายทั้งอุตสาหกรรม ไม่ได้เป็นประโยชน์อะไรเลย คนที่ได้ประโยชน์ก็ได้มาแบบไม่ถูกต้อง เสียหายต่อประเทศชาติ ไม่ใช่เฉพาะทางด้านการเงินเพียงอย่างเดียว ทำให้โครงสร้างเสียหายหมดเลย “ ข้าวที่ควรปลูกก็ไม่ได้ปลูก ข้าวที่ไม่ควรปลูกก็ปลูก ข้าวที่เก็บไว้ก็เน่าเสีย แล้วก็ไม่ได้มีการพัฒนาข้าวอะไรใหม่เลย ไม่ได้เพิ่มความสามารถในการแข่งขันเลยยิ่งทำก็ยิ่งแย่ไปเรื่อยๆ

“ชีวิตชาวนาจะดีขึ้นได้อย่างไร เพราะข้าวขายไม่ออกเพราะเก็บ พอปลูกแล้วสามารถหยุดปลูกได้ที่ไหน มีแต่จะเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ แล้วก็ส่งออกไม่ได้ ก็ต้องปล่อยให้เน่า คุณภาพก็เลวลง ถึงเวลาจะขนไปทิ้งทะเลหรือ ไหนจะค่าเช่า ค่าดูแลรักษาอีก คือวิธีนี้ทางผู้ส่งออกค้านมาตลอด แล้วไม่มีใครฟัง”