ปิดจุดอ่อนเลี่ยงภาษี บริษัทดิจิทัลข้ามชาติ

บทบรรณาธิการ ฐานเศรษฐกิจ ฉบับ 3492 ระหว่างวันที่ 1-3 ส.ค.2562

ปิดจุดอ่อนเลี่ยงภาษี

บริษัทดิจิทัลข้ามชาติ

                  เมื่อต้นเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมาวุฒิสภาฝรั่งเศส เห็นชอบกฎหมายจัดเก็บภาษีรายได้กับบริษัทที่ให้บริการดิจิทัล ซึ่งฝรั่งเศสถือเป็นประเทศแรกที่ออกกฎหมายจัดเก็บภาษีรายได้กับบริษัทที่ประกอบธุรกิจด้านเทคโนโลยีดิจิทัล หลังจากที่หลายประเทศพยายามผลักดันแนวทางเดียวกัน เพื่อแก้ปัญหาการหลบเลี่ยงภาษีของบริษัทเทคโนโลยีข้ามชาติที่เข้ามาทำธุรกิจในประเทศ แต่มีกลยุทธ์เลี่ยงการจ่ายภาษีเงินได้นิติบุคคล ทำให้รัฐสูญเสียรายได้ และไม่เป็นธรรมกับคู่แข่งรายเล็ก

                  ฝรั่งเศสออกกฎหมายเรียกเก็บภาษีเงินได้กับบริษัทเทคโนโลยีดิจิทัลในอัตรา 3% ของรายได้จากบริษัทที่ทำธุรกิจด้านเทคโนโลยีดิจิทัล ในกิจกรรมออนไลน์ในฝรั่งเศส อย่างโฆษณา การให้บริการข้อมูล และการขายข้อมูล ซึ่งบริษัทขนาดใหญ่เหล่านี้มีรายได้ต่อปีรวมกันทั่วโลกไม่ตํ่ากว่า 750 ล้านยูโร (25,000 ล้านบาท) แต่มีรายได้ในฝรั่งเศสอย่างน้อย 25 ล้านยูโร (900 ล้านบาท) กฎหมายที่ว่านี้จะส่งผลให้บริษัทที่ประกอบธุรกิจการให้บริการด้านดิจิทัลกว่า 30 บริษัท เข้าเกณฑ์ที่จะต้องเสียภาษี

                  กฎหมายฉบับนี้จะบังคับใช้ย้อนหลังตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2562 และเริ่มเก็บภาษีรอบแรกในเดือนตุลาคม 2562 ซึ่งฝรั่งเศสประเมินว่าจะสามารถเก็บภาษีเข้ารัฐได้กว่า 400 ล้านยูโร หรือ 14,000 ล้านบาท ขณะที่อังกฤษมีแผนจะเก็บภาษี 2% กับบริษัทที่ประกอบธุรกิจด้านเทคโนโลยีดิจิทัลในเดือนเมษายน 2563 ด้วย เช่นเดียวกัน

                  การออกร่างกฎหมายดังกล่าว ส่งผลให้บริษัทข้ามชาติรายใหญ่อย่าง Google Apple Facebook Amazon จากสหรัฐฯ วิตกกังวลต่อกฎหมาย โดยอาจขอให้รัฐบาลสหรัฐฯ ออกมาตรการตอบโต้ หรือนำเรื่องเข้าสู่กระบวนการระงับข้อพิพาทขององค์การการค้าโลก (WTO) แม้การค้าดิจิทัลยังถือเป็นเรื่องใหม่ใน WTO ที่พยายามจัดทำความตกลงเพื่อกำหนดกฎเกณฑ์สำหรับพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์แต่สมาชิกเห็นว่า ไม่ควรมีการจำกัดสิทธิของรัฐในการออกมาตรการด้านภาษีภายในประเทศ อาทิ ภาษีเงินได้ ภาษีมูลค่าเพิ่ม ซึ่งหลายประเทศอยู่ระหว่างดำเนินการ

                  เราเห็นว่าประเทศไทยควรต้องเร่งศึกษาเรื่องนี้อย่างใกล้ชิด สำหรับธุรกิจบริการข้ามชาติที่เป็นการให้บริการข้ามพรมแดนมาให้บริการและดูดเงินออกจากประเทศไทยในกิจกรรมทางเศรษฐกิจที่เกิดขึ้นภายในประเทศ และบริษัทข้ามชาติยักษ์ใหญ่เหล่านี้ไม่เคยเสียภาษีแม้แต่บาทเดียว กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (ดีอี) กระทรวงการคลัง กระทรวงพาณิชย์ควรร่วมมือกันยกร่างกฎหมายภาษีดิจิทัลขึ้นมาใหม่โดยเร็ว ปิดจุดอ่อนการหลบเลี่ยงภาษีของบริษัทเทคโนโลยีข้ามชาติเหล่านี้โดยเร็ว