อุดมไชย เมืองลาวที่คุณไม่รู้จัก

สุดสัปดาห์ที่ผ่านมา ผมมีโอกาสเดินทางติดตามคณะของสื่อมวลชนซึ่งนำโดยคุณสุทธิชัย หยุ่น และ คณะนักธุรกิจไทยโดยคุณวิชัย วิทยฐานกรณ์ ซึ่งเป็นผู้มีประสบการณ์การค้าการลงทุนในพื้นที่ สปป.ลาวทางตอนเหนือมา ยาวนานกว่า 20 ปี เดินทางไปสำรวจเส้นทางและข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับการค้าและการลงทุนตามคำเชื้อเชิญของเจ้าแขวงแห่งแขวงอุดมไชย สปป.ลาว คณะของเราเริ่มต้นการเดินทางจากเมืองห้วยทราย แขวงบ่อแก้ว ซึ่งตั้ง อยู่ฝั่งตรงข้ามกับ อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย และเชื่อมโยงถึงกันโดยสะพานมิตรภาพแห่งที่ 4

ห้วยทรายคือเมืองหลักที่เป็นจุดเริ่มต้นและจุดสิ้นสุดของการเดินทางโดยเรือโดยสารที่ทาง สปป.ลาวเรียกขานว่า Slow Boat ที่เชื่อมโยงเส้นทาง เวียงจันทน์-หลวงพระบาง-ปากแบ่ง-ห้วยทราย ซึ่งเป็นเส้นทางการเดินเรือขึ้น-ล่องแม่นํ้าโขงที่นักท่องเที่ยวจากโลกตะวันตกนิยมเดินทาง ห้วยทรายเป็นประตูทั้งในการขนส่งทางนํ้าจากจีนสู่สปป.ลาว และจากลาวทางตอนเหนือสู่ลาวทางตอนล่าง และยังเป็นจุดเริ่มต้นของถนนทางหลวง R3A ซึ่งเชื่อมโยงไทย สปป.ลาว และจีนตอนใต้เข้าด้วยกัน

คณะของเรามีโอกาสได้เข้าคารวะและรับทราบข้อมูลการค้าการลงทุนจากเจ้าแขวงบ่อแก้ว ก่อนที่จะลงเรือสำราญที่สวยงามและหรูหราที่สุดบนแม่นํ้าโขงตอนบน ซึ่งต่อขึ้นและเดินเรือโดยบริษัทของคุณวิชัยที่เคยเป็นผู้รับสัมปทานแพขนานยนต์ขนส่งสินค้า ผู้คนและยานพาหนะระหว่างเชียงของและห้วยทราย ก่อนที่สะพานมิตรภาพจะถูกใช้งาน

เรือของพวกเราเดินทางประมาณ 6 ชั่วโมงก่อนที่จะถึงจุดพักกึ่งกลางระหว่างห้วยทราย และเมืองหลวงพระบาง นั่นคือจุดที่ถูกเรียกว่า ปากแบ่ง (คำว่า ปาก หมายถึงบริเวณที่แม่นํ้ามาบรรจบกัน ในที่นี้คือจุดบรรจบกันของ แม่นํ้าแบ่ง และแม่นํ้าโขง) ที่ปากแบ่ง เราได้รับการต้อนรับอย่างอบอุ่นจากเจ้าแขวงอุดมไชย และข้าราชการระดับสูงของแขวงอุดมไชยและเมืองปากแบ่ง

เนื่องจากเป็นจุดที่พักกลางทางระหว่างการเดินเรือขึ้น-ล่องแม่นํ้าโขงจากห้วยทราย ไปยังหลวงพระบาง ทำให้ปากแบ่งเป็นเมืองที่คึกคัก มีร้านค้า และที่พักในหลากหลายรูปแบบ โรงแรมที่พวกเราได้เข้าพักคือ Le Grand ซึ่งเป็น Pool Villa ระดับ 5 ดาว จำนวน 45 ห้องที่ตั้งอยู่บนภูเขาหันหน้าชมวิวแม่นํ้าโขง โรงแรมแห่งนี้ลงทุนโดยคุณเกด หนุ่มใหญ่ชาวลาวที่เริ่มต้น ชีวิตการทำงานโดยการเป็น รปภ. หรือยามของโรงแรมโนโวเทลในนครหลวงเวียงจันทน์

แต่ด้วยความมุ่งมั่น ทำงานหนัก และต้องการเรียนรู้งาน เขาพัฒนาตนเองจนกลายเป็นพ่อครัว เป็นผู้จัดการ Food&Beverage และกลายเป็นผู้จัดการของทั้งโรงแรม เริ่มต้นเดินสายทำการตลาดในยุโรป และในที่สุดก็ใช้เงินของตนเองและครอบครัวลงทุนซื้อที่ดินที่ปากแบ่ง แล้วยกให้รัฐบาล สปป.ลาว เพื่อจะได้รับสัมปทานในการทำโรงแรมบนที่ดินที่ตนเองซื้อและบริจาคให้รัฐบาลด้วยระยะเวลาเช่า 50 ปี และกลายเป็นโรงแรมที่ดีที่สุดเป็นอันดับต้นๆ ของ สปป.ลาว และต้อนรับลูกค้าชาวยุโรปเต็มตลอดทั้งช่วงฤดูกาลท่องเที่ยวซึ่งจะเริ่มต้นตั้งแต่ช่วงปลายฤดูฝนไปจนช่วงปีใหม่สากล และปีใหม่ลาวในเดือนเมษายน

จากปากแบ่งเราเดินทางต่อโดยทางรถยนต์สู่เมืองไซ ซึ่งเป็นเมืองเอกของแขวงอุดมไชย โดยใช้ระยะเวลาในการเดินทางประมาณ 4 ชั่วโมง และต่อไปยังเมืองลา (ในระยะเวลาอีกประมาณ 1.5 ชั่วโมง) เพื่อกราบสักการะ พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองของ สปป.ลาว “พระเจ้าสิงห์คำ” และเดินทางต่อไปยังอุทยานแห่งชาตินํ้ากัดซึ่งใช้ระยะเวลาเดินทางจากเมืองไซ ประมาณ 30 นาที

โรงแรมที่เราเข้าพักคือโรงแรม นํ้ากัด โยลาพา ซึ่งเจ้าของคือ คุณสมเพชร สถาปนิกหนุ่มใหญ่ชาวลาว ที่เริ่มต้นเช่นเดียวกับคุณเกด นั่นคือ ซื้อที่ดินแล้วบริจาคให้รัฐบาลเพื่อแสดงความจริงใจ ก่อนที่จะเช่าที่ดินแห่งนั้นเพื่อพัฒนาเป็นโรงแรมแบบ Pool Villa ขนาด 60 หลังนอกเขตแต่ติดกับอุทยานแห่งชาตินํ้ากัด พร้อมกับรับสัมปทานในการดูแลรักษาอนุรักษ์ผืนป่านํ้ากัดขนาด 37,500 ไร่ พร้อมกับการพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยว โดยต้องรักษาป่า ป้องกันไม่ให้มีการบุกรุกป่า และทำกิจกรรมการท่องเที่ยวได้ไม่เกินกว่าที่รัฐบาลลาวกำหนด

พร้อมกับต้องมีการปลูกป่าทดแทน สร้างงาน สร้างอาชีพให้กับกลุ่มชาติพันธุ์ซึ่งในบริเวณนี้เป็นที่อยู่ของชาวขมุ ให้พวกเขาเข้ามาทำงานในแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศ และเป็นพนักงานของรีสอร์ตหรู และเลิกจากการบุกรุกป่า และรัฐบาลก็ตั้งเป้าหมายด้วยว่า คุณสมเพชรจะต้องปรับปรุงและอนุรักษ์ผืนป่านํ้ากัดนี้อย่างไรบ้างตลอดระยะเวลาเช่า 50 ปี และเช่นเดียวกับโรงแรม Le Grand โรงแรม Nam Kat Yorla Pa ก็มีแขกยุโรปจองเต็มแล้วตลอดช่วงระยะเวลา high season

แขวงอุดมไชย กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญ เช่นเดียวกับที่จะกลายเป็นจุดศูนย์กลางการผลิตที่สำคัญของลาวทางตอนเหนือในอนาคต เพราะปัจจุบันเจ้าของนิคมอุตสาหกรรมยักษ์ใหญ่ของไทยก็เข้าไปเริ่มต้นพัฒนา พื้น ที่นิคมอุตสาหกรรมในอุดมไชยแล้ว ทั้งนี้เนื่องจากอุดมไชยนอกจากจะเป็นจุดศูนย์กลางการเชื่อมโยงในแม่นํ้าโขง ดังที่กล่าวตอนต้นแล้ว อุดมไชยก็ยังเป็นจุดศูนย์กลางของระบบการเชื่อมโยงทางถนนของ สปป.ลาวทางตอนเหนืออีกด้วย

อุดมไชยคือจุดตัดของถนนสายสำคัญอย่างน้อย 2 เส้น นั่นคือ ทางหลวงหมายเลข 13 ซึ่งเป็นถนนทางหลวงสายหลักของสปป.ลาวที่เชื่อมโยงจากเหนือสุดจดใต้สุดของประเทศ ด้วย ทางหลางหมายเลข 13 เดินทางเพียง 250 กิโลเมตรก็จะถึงชายแดนจีน

ทางหลวงหมายเลข 13 จะตัดกับทางหลวงหมายเลข 2 ที่อุดมไชย ทำให้เราสามารถเดินทางจากอุดมไชย ถึงจุดผ่านแดนถาวรห้วยโก๋น จังหวัดน่าน ของไทย ด้วยระยะทางเพียง 250 กิโลเมตร และหากเดินทางด้วยถนนหมายเลข 2 ไปทางตะวันตก อีก 300 กิโลเมตรก็จะถึงชายแดนลาว-เวียดนาม ในจุดที่ใกล้ๆ กันกับเดียนเบียนฟู

และในอนาคต อีกเพียง 2 ปี ทางรถไฟความเร็วปานกลาง (160 กิโลเมตร/ชั่วโมง) เชื่อมโยงชายแดนจีน เข้าสู่เมืองบ่อเต็น แขวงหลวงนํ้าทา ต่อมายังแขวงอุดมไชย และแขวงหลวงพระบาง ก่อนที่จะเข้าสู่นครหลวงเวียงจันทน์ ก็จะแล้วเสร็จในปี 2021 หรืออย่างช้าไม่เกิน ปี 2023 นั่นก็จะ ยิ่งทำให้อุดมไชยกลายเป็น Logistics Hub ทางตอนเหนือของ สปป.ลาวตามความฝัน Lao Land Link ได้อย่างไม่ต้องสงสัย

ส่วนการเดินทางที่ใช้ระยะเวลาสั้นที่สุดจาก กทม. ไปอุดมไชย สามารถทำได้โดยการใช้เครื่องบิน จากสนามบินสุวรรณภูมิสู่สนามบินวัดไต นคร หลวงเวียงจันทน์ และต่อเที่ยวบินไปยังสนามบินอุดมไชยได้โดยมีเที่ยวบินทุกวันวันละ 2 เที่ยวบิน โดยสายการบินลาว และสายการบิน Lao Skyway... เป็นอย่างไรบ้างครับกับ อุดมไชย เมืองลาวที่คุณไม่รู้จัก 

เศรษฐเสวนา จุฬาฯทัศนะ

โดย ผศ.ดร.ปิติ ศรีแสงนาม ศูนย์อาเซียนศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

หน้า 7 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ฉบับ 3488 ระหว่างวันที่ 18 - 20 กรกฎาคม 2562