จีน-สหรัฐฯ หย่าศึก! โค้งสุดท้าย "แก้ปัญหาการค้า" ปลายเดือนมีลุ้น

การเผชิญหน้าทางการค้าระหว่างจีนและสหรัฐอเมริกามีทิศทางคลี่คลายไปในเชิงบวก หลังจากที่ทั้ง 2 ฝ่าย มีการเจรจาอย่างเป็นทางการในระดับเจ้าหน้าที่ถึง 4 ครั้งด้วยกัน และยังมีการประสานงานในระดับคณะทำงานอย่างต่อเนื่อง เพื่อเร่งหาทางบรรลุข้อตกลงแก้ไขข้อขัดแย้งทางการค้าให้ได้ โดยเป็นที่คาดหมายว่า ข้อตกลงดังกล่าวอาจจะเกิดขึ้นในการพบกันระดับซัมมิตอีกครั้ง ระหว่าง นายโดนัลด์ ทรัมป์ ประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา และ นายสี จิ้นผิง ประธานาธิบดีจีน ซึ่งอาจจะเป็นไปได้ในช่วงปลายเดือน มี.ค. นี้

สื่อต่างชาติรายงานว่า กำหนดการพบปะครั้งสำคัญดังกล่าว อาจเป็นวันที่ 27 มี.ค. นี้ ซึ่งเป็นช่วงที่จีนปิดประชุมสภาประชาชนแห่งชาติ ครั้งที่ 13 สมัยที่ 2 อันเป็นการประชุมประจำปีที่สำคัญที่สุดของรัฐสภาจีนไปแล้ว สอดคล้องกับข้อความในทวิตเตอร์ของทรัมป์ ที่เคยระบุว่า จะมีการพบกันระหว่างเขากับประธานาธิบดี "สี จิ้นผิง" ที่สนามกอล์ฟและรีสอร์ตของเขาในรัฐฟลอริดา ปลายเดือน มี.ค. นี้
 

การตอบโต้ทางการค้าระหว่างจีนและสหรัฐฯ ไม่เพียงส่งผลกดดันการค้าระหว่างทั้ง 2 ประเทศคู่กรณี แต่ยังมีผลเชิงลบต่อตลาดโลกอีกด้วย เนื่องจากสหรัฐฯ และจีน เป็นประเทศที่มีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับ 1 และ 2 ของโลก ตามลำดับ และทั้ง 2 ฝ่าย ก็ตั้งกำแพงภาษีตอบโต้กันมาตั้งแต่ราวกลางปีที่แล้ว (2561) จนกระทั่งถึงขณะนี้ สหรัฐฯ ขึ้นภาษีสินค้านำเข้าจากจีนคิดเป็นมูลค่ารวมราว 250,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ขณะที่ จีนตอกกลับด้วยการขึ้นภาษีนำเข้าสินค้าจากสหรัฐฯ คิดเป็นมูลค่ารวมราว 110,000 ล้านดอลลาร์

อย่างไรก็ตาม มีสัญญาณเชิงบวกบ่งบอกแนวโน้มการคลี่คลายปมขัดแย้งและอาจนำไปสู่การบรรลุข้อตกลงร่วมกัน เมื่อประธานาธิบดีสหรัฐฯ ประกาศเลื่อนการขึ้นภาษีสินค้านำเข้าจากจีนรอบใหม่ มูลค่ารวม 200,000 ล้านดอลลาร์จาก 10% เป็น 25% จากเดิมที่กำหนดเส้นตาย ว่า จะปรับขึ้นหลังวันที่ 1 มี.ค. ที่ผ่านมา และเป็นการเลื่อนอย่างไม่มีกำหนด โดยผู้นำสหรัฐฯ ให้เหตุผลว่า เนื่องจากการเจรจาระดับเจ้าหน้าที่ให้ผลคืบหน้า "ดีมาก" ทำให้มีความคาดหวังว่า จีนและสหรัฐฯ กำลังจะทำข้อตกลงกันได้ภายในสิ้นเดือนนี้

แต่ก่อนจะไปถึงจุดนั้น นักวิเคราะห์ชี้ว่า สิ่งที่จีนเรียกร้องจากสหรัฐฯ บนโต๊ะการเจรจา คือ การยกเลิกกำแพงภาษีสินค้าจีนที่สหรัฐฯ ปรับเพิ่มขึ้นมาตั้งแต่ปีที่แล้ว (2561) โดยจีนเองก็จะยอมลดกำแพงภาษีให้กับสินค้านำเข้าจากสหรัฐฯ เช่นกัน เพื่อเป็นการแลกเปลี่ยน โดยเฉพาะในส่วนของสินค้าเกษตร ซึ่งประธานาธิบดีสหรัฐฯ เรียกร้องว่า จีนควรยกเลิกภาษีสินค้าเกษตร (ที่ขึ้นมาแล้ว) ทั้งหมดในทันที แลกกับการที่สหรัฐฯ เลื่อนการปรับขึ้นภาษีเมื่อวันที่ 1 มี.ค. ที่ผ่านมา แหล่งข่าววงในใกล้ชิดการเจรจาที่ไม่ประสงค์ออกนาม เผยว่า การยกเลิกภาษีที่ต่างฝ่ายต่างปรับขึ้นมาแล้วเพื่อตอบโต้กันในปีที่ผ่านมานั้น เป็นประเด็นสำคัญที่จะนำไปสู่การบรรลุข้อตกลงสงบศึกการค้าระหว่างจีนและสหรัฐฯ แต่ก็เป็นไปได้ที่สหรัฐฯ จะยกเลิกภาษีเป็นบางส่วนและคงบางส่วนไว้เพื่อเป็นเครื่องมือต่อรองกับจีนต่อ ไปจนกว่าจีนจะยอมทำตามเงื่อนไขทั้งหมดที่สหรัฐฯ เรียกร้อง ซึ่งไม่ได้มีเฉพาะแง่มุมทางการค้า แต่ครอบคลุมถึงการให้ความคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา การยกเลิกบีบบังคับให้ถ่ายทอดเทคโนโลยี และการลดอุปสรรคที่ไม่ใช่ภาษี ซึ่งครอบคลุมถึงการลดการให้เงินอุดหนุนรัฐวิสาหกิจของจีนด้วย

ทั้งนี้ ในการประชุมสภาประชาชนแห่งชาติครั้งที่ 13 สมัยที่ 2 ของจีนที่กำลังมีขึ้นระหว่างวันที่ 5-15 มี.ค. ศกนี้ ที่กรุงปักกิ่ง ที่ประชุมสภามีกำหนดการประชุมพิจารณาร่างกฎหมายการลงทุนของต่างด้าวในจีนฉบับใหม่ ในวันที่ 15 มี.ค. ซึ่งเป็นวันสุดท้ายของการประชุม เป็นที่คาดหมายว่า รัฐบาลจีนจะออกมาตรการให้ความคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาของบริษัทต่างชาติมากขึ้น และหากร่างกฎหมายฉบับใหม่ผ่านการรับรองของสภา อุปสรรคการลงทุนหลายประการก็จะถูกยกเลิกไป และทำให้ต่างชาติลงทุนในอุตสาหกรรมต่าง ๆ ของจีนได้มากขึ้น เมื่อเทียบกับที่เคยเป็นมา


หน้า 12 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ฉบับ 3450 ระหว่างวันที่ 7 - 9 มีนาคม 2562