ต้านทุนผูกขาด "ดิวตี้ฟรี" !! จี้ ทอท. เปิดเสรี แยกสัญญา 4 สนามบิน
ทีดีอาร์ไอ-องค์กรต่อต้านคอร์รัปชัน-สมาคมค้าปลีก ค้าน ทอท. รวบประมูลดิวตี้ฟรี พื้นที่เชิงพาณิชย์ 4 สนามบิน "สุวรรณภูมิ-เชียงใหม่-ภูเก็ต-หาดใหญ่" หวั่นรายเดียวกินรวบ พร้อมชี้ช่องเลิกผูกขาด แยกสัญญารายสินค้า
การประมูลดิวตี้ฟรีในท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ ประเด็นร้อนที่หลายฝ่ายกำลังจับตามอง หลังธุรกิจนี้มีกลุ่มคิงเพาเวอร์ได้รับสัมปทานเพียงรายเดียว มาตั้งแต่เปิดสนามบินสุวรรณภูมิ ในปี 2548 ถึงตอนนี้เหลือเวลาอีก 1 ปีเศษ ที่สัญญาสัมปทานกลุ่มคิงเพาเวอร์ที่ทำไว้กับ บริษัท ท่าอากาศยานไทย จำกัด (มหาชน) หรือ ทอท. จะสิ้นสุดลงในเดือน ก.ย. 2563 คาดว่าฝ่ายบริหาร ทอท. จึงเสนอเรื่องดังกล่าวให้ที่ประชุมคณะกรรมการ ทอท. พิจารณา ว่า จะนำสัญญาสัมปทานดิวตี้ฟรีสนามบินภูมิภาคอีก 3 แห่ง คือ เชียงใหม่ ภูเก็ต หาดใหญ่ ที่จะหมดอายุพร้อมกันในปี 2563 มาเปิดประมูลรวมเป็นสัญญาเดียวกับดิวตี้ฟรีสุวรรณภูมิหรือไม่
➣ ทีดีอาร์ไอค้านรวบประมูล
ดร.เดือนเด่น นิคมบริรักษ์ ผู้อำนวยการวิจัยด้านการบริหารจัดการระบบเศรษฐกิจ สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (ทีดีอาร์ไอ) ให้สัมภาษณ์กับ "ฐานเศรษฐกิจ" ว่า ส่วนตัวมองว่า เป็นเรื่องการเมือง ดังนั้น ฝ่ายการเมืองต้องชัดเจนว่าจะทำอย่างไรต่อไป แต่ถ้ามองในมุมเศรษฐกิจ ไม่เห็นด้วยที่จะรวบ 4 สนามบิน เป็น 1 สัญญา เพราะแต่ละสนามบินมีลักษณะไม่เหมือนกัน การประมูลจึงควรแยกสัญญาเป็นของแต่ละสนามบิน หากรัฐต้องการผลตอบแทนที่ดีที่สุดจะต้องไม่พ่วงสัญญา
นอกจากนั้น แต่ละสนามบินก็ไม่ต้องการผู้ประกอบการรายเดียว เพราะสนามบินขนาดไม่เท่ากัน สิ่งแวดล้อมก็ต่างกัน ดังนั้น ในการทำสัญญากับผู้ประกอบการรายเดียวก็เป็นไปได้สำหรับสนามบินเล็ก ๆ หากไม่ใช่สนามบินสุวรรณภูมิ แต่ถ้าเป็นสนามบินสุวรรณภูมิที่มีขนาดใหญ่ ไม่เห็นด้วยหากจะมีสัญญาเดียวสำหรับผู้ประกอบการรายเดียว
"เรื่องนี้พิสูจน์มาจากหลายสนามบินในโลกที่มีขนาดใหญ่และเล็กกว่าสุวรรณภูมิก็มีหลายสัญญา อย่างเช่น สนามบินอินชอน ประเทศเกาหลีใต้ ที่มีขนาดของสนามบินเท่ากับสุวรรณภูมิ ก็มีหลายสัญญาสัมปทานดิวตี้ฟรี โดยแตกเป็นประเภทและหมวดหมู่ของสินค้า"
[caption id="attachment_392217" align="aligncenter" width="500"]
[/caption]
➣ เสนอ 2 ทางออก ป้องผูกขาด
สำหรับข้อดีของการแยกสัญญารายประเภทสินค้า คือ 1.จะทำให้มีสินค้าที่หลากหลายมากขึ้น เพราะหากเป็นผู้ประกอบการรายเดียวจะไม่ได้มีความเชี่ยวชาญในทุกสินค้า ดังนั้น ผู้ประกอบการรายหนึ่งอาจจะเชี่ยวชาญเรื่องเครื่องสำอาง อีกรายเชี่ยวชาญเรื่องอิเล็กทรอนิกส์ อีกรายเชี่ยวชาญเรื่องเหล้า บุหรี่ เปรียบได้กับห้างสรรพสินค้า ทั้งห้างหากมีผู้ประกอบการรายเดียว ก็อาจไม่ใช่ จึงมีผู้ที่ถนัดในแต่ละประเภทสินค้ามาเสนอขายสินค้าแต่ละประเภท
2.ผลตอบแทนกับรัฐจะได้มากขึ้น เงินที่นำส่งรัฐจะมากกว่าการให้สัมปทานรายเดียว เพราะสินค้าแต่ละแบบกำไรไม่เหมือนกัน ดังนั้น ผลตอบแทนให้รัฐก็ไม่เท่ากัน เช่น บางรายถนัดสินค้าประเภท เหล้า บุหรี่ เครื่องสำอาง กำไรก็จะสูง 30-40% แต่กลับไม่ถนัดสินค้าประเภทเสื้อผ้า แต่ก็ต้องขายทั้งที่กำไรไม่สูง เมื่อนำกำไรมาถัวเฉลี่ยกำไรก็ทำให้รายได้ฉุดลง การส่งรายได้เข้ารัฐก็น้อยลง แต่หากแยกสินค้าตามความถนัดของผู้ประกอบการ โอกาสที่จะมีกำไรก็มากขึ้น แทนที่จะเฉลี่ยกำไรและขาดทุนในผู้ประกอบการรายเดียว รัฐเองก็จะได้รายได้มากขึ้นด้วย เพราะที่ผ่านมา รายได้ของรัฐต่ำกว่าสนามบินอื่นอย่างมาก
[caption id="attachment_392221" align="aligncenter" width="503"]
ดร.มานะ นิมิตรมงคล เลขาธิการองค์การต่อต้านคอร์รัปชัน (ประเทศไทย)[/caption]
➣ ต้องเปิดประมูลอย่างโปร่งใส
ดร.มานะ นิมิตรมงคล เลขาธิการองค์การต่อต้านคอร์รัปชัน (ประเทศไทย) กล่าวว่า ไม่ติดใจว่าจะแยกสัญญาเป็น 4 สัญญา ใน 4 สนามบิน หรือจะรวบเป็นสัญญาเดียว แต่ถามว่า มีความจำเป็นอะไรต้องเหมา 4 สนามบิน ในทางธุรกิจจะทำให้บริษัทใหญ่มากเท่านั้นที่ได้เปรียบ เพราะมัน คือ การตัดคู่แข่งออกโดยไม่จำเป็น แต่ถ้ามั่นใจว่า ทำให้ ทอท. มีรายได้มากกว่าจูงใจให้เกิดการลงทุน ดึงดูดรายได้จากนักท่องเที่ยวมากกว่า ก็ทำได้
อย่างไรก็ตาม การเปิดสัมปทานดิวตี้ฟรีที่หลายประเทศทั่วโลกนิยมทำ เพื่อให้เกิดการแข่งขันเต็มที่ คือ การส่งเสริมให้มีผู้ประกอบการหลายราย ในแต่ละประเทศ พบว่า เมื่อมีการแยกประเภทสัญญาตามประเภทสินค้าตามหมวดหมู่ของสินค้าจะทำให้สนามบินมีรายได้และผลตอบแทนมากขึ้น ดังนั้น ควรส่งเสริมให้มีผู้ประกอบการหลายราย
ที่สำคัญ ความโปร่งใสตรวจสอบได้ คือ สิ่งที่องค์กรต่อต้านคอร์รัปชันอยากเห็น มีข้อมูลอะไรก็เปิดเผยอย่างเต็มที่ และในเรื่องของการบริหารสัญญาอย่าให้พบในภายหลัง ว่า ในสัญญาเขียนแล้วเปิดช่อง ทำให้มีการปฏิบัติที่ผิดเพี้ยนไปจากสัญญา หรือ มีการเปิดช่องให้แก้ไขสัญญาได้ภายหลัง ดังนั้น คนที่รับผิดชอบต้องคิดว่านี่เป็นเรื่องที่ไม่ได้เป็นแค่สมบัติของหน่วยงาน แต่เป็นสมบัติและผลประโยชน์ของประเทศชาติ
➣ ค้าปลีกจี้เปิดเสรีดิวตี้ฟรี
แหล่งข่าวระดับสูงจากสมาคมผู้ค้าปลีกไทย เปิดเผยกับ "ฐานเศรษฐกิจ" ว่า ไม่เห็นด้วยกับการรวม 4 สนามบิน ทั้งสนามบินภูเก็ต หาดใหญ่ เชียงใหม่ และสุวรรณภูมิ ประมูลและให้สัมปทานรายเดียว แม้ว่าการให้สัมปทานรายเดียวในพื้นที่สนามบินภูเก็ต หาดใหญ่ และเชียงใหม่ สามารถกระทำได้ เนื่องจากมีพื้นที่ราว 1,200 ตารางเมตรเท่านั้น แต่สนามบินสุวรรณภูมิมีขนาดใหญ่ พื้นที่ราว 1.2 หมื่นตารางเมตร จึงไม่ควรให้สัมปทานรายเดียว และควรเปิดเสรีให้ทุกภาคส่วน สามารถเข้ามาแข่งขันได้อย่างเสรี ซึ่งจะทำให้ภาครัฐมีรายได้มากขึ้น
……………….
หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 39 ฉบับที่ 3,446 วันที่ 21 - 23 ก.พ. 2562 หน้า 01-02
ข่าวที่เกี่ยวข้อง :
● บอร์ด ทอท. ไฟเขียวรวมสัญญาประมูล "ดิวตี้ฟรี" 4 สนามบิน
● ฮือ! บอร์ด AOT ประมูลดิวตี้ฟรี 4 สนามบิน
การประมูลดิวตี้ฟรีในท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ ประเด็นร้อนที่หลายฝ่ายกำลังจับตามอง หลังธุรกิจนี้มีกลุ่มคิงเพาเวอร์ได้รับสัมปทานเพียงรายเดียว มาตั้งแต่เปิดสนามบินสุวรรณภูมิ ในปี 2548 ถึงตอนนี้เหลือเวลาอีก 1 ปีเศษ ที่สัญญาสัมปทานกลุ่มคิงเพาเวอร์ที่ทำไว้กับ บริษัท ท่าอากาศยานไทย จำกัด (มหาชน) หรือ ทอท. จะสิ้นสุดลงในเดือน ก.ย. 2563 คาดว่าฝ่ายบริหาร ทอท. จึงเสนอเรื่องดังกล่าวให้ที่ประชุมคณะกรรมการ ทอท. พิจารณา ว่า จะนำสัญญาสัมปทานดิวตี้ฟรีสนามบินภูมิภาคอีก 3 แห่ง คือ เชียงใหม่ ภูเก็ต หาดใหญ่ ที่จะหมดอายุพร้อมกันในปี 2563 มาเปิดประมูลรวมเป็นสัญญาเดียวกับดิวตี้ฟรีสุวรรณภูมิหรือไม่
➣ ทีดีอาร์ไอค้านรวบประมูล
ดร.เดือนเด่น นิคมบริรักษ์ ผู้อำนวยการวิจัยด้านการบริหารจัดการระบบเศรษฐกิจ สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (ทีดีอาร์ไอ) ให้สัมภาษณ์กับ "ฐานเศรษฐกิจ" ว่า ส่วนตัวมองว่า เป็นเรื่องการเมือง ดังนั้น ฝ่ายการเมืองต้องชัดเจนว่าจะทำอย่างไรต่อไป แต่ถ้ามองในมุมเศรษฐกิจ ไม่เห็นด้วยที่จะรวบ 4 สนามบิน เป็น 1 สัญญา เพราะแต่ละสนามบินมีลักษณะไม่เหมือนกัน การประมูลจึงควรแยกสัญญาเป็นของแต่ละสนามบิน หากรัฐต้องการผลตอบแทนที่ดีที่สุดจะต้องไม่พ่วงสัญญา
นอกจากนั้น แต่ละสนามบินก็ไม่ต้องการผู้ประกอบการรายเดียว เพราะสนามบินขนาดไม่เท่ากัน สิ่งแวดล้อมก็ต่างกัน ดังนั้น ในการทำสัญญากับผู้ประกอบการรายเดียวก็เป็นไปได้สำหรับสนามบินเล็ก ๆ หากไม่ใช่สนามบินสุวรรณภูมิ แต่ถ้าเป็นสนามบินสุวรรณภูมิที่มีขนาดใหญ่ ไม่เห็นด้วยหากจะมีสัญญาเดียวสำหรับผู้ประกอบการรายเดียว
"เรื่องนี้พิสูจน์มาจากหลายสนามบินในโลกที่มีขนาดใหญ่และเล็กกว่าสุวรรณภูมิก็มีหลายสัญญา อย่างเช่น สนามบินอินชอน ประเทศเกาหลีใต้ ที่มีขนาดของสนามบินเท่ากับสุวรรณภูมิ ก็มีหลายสัญญาสัมปทานดิวตี้ฟรี โดยแตกเป็นประเภทและหมวดหมู่ของสินค้า"
[caption id="attachment_392217" align="aligncenter" width="500"]
➣ เสนอ 2 ทางออก ป้องผูกขาด
สำหรับข้อดีของการแยกสัญญารายประเภทสินค้า คือ 1.จะทำให้มีสินค้าที่หลากหลายมากขึ้น เพราะหากเป็นผู้ประกอบการรายเดียวจะไม่ได้มีความเชี่ยวชาญในทุกสินค้า ดังนั้น ผู้ประกอบการรายหนึ่งอาจจะเชี่ยวชาญเรื่องเครื่องสำอาง อีกรายเชี่ยวชาญเรื่องอิเล็กทรอนิกส์ อีกรายเชี่ยวชาญเรื่องเหล้า บุหรี่ เปรียบได้กับห้างสรรพสินค้า ทั้งห้างหากมีผู้ประกอบการรายเดียว ก็อาจไม่ใช่ จึงมีผู้ที่ถนัดในแต่ละประเภทสินค้ามาเสนอขายสินค้าแต่ละประเภท
2.ผลตอบแทนกับรัฐจะได้มากขึ้น เงินที่นำส่งรัฐจะมากกว่าการให้สัมปทานรายเดียว เพราะสินค้าแต่ละแบบกำไรไม่เหมือนกัน ดังนั้น ผลตอบแทนให้รัฐก็ไม่เท่ากัน เช่น บางรายถนัดสินค้าประเภท เหล้า บุหรี่ เครื่องสำอาง กำไรก็จะสูง 30-40% แต่กลับไม่ถนัดสินค้าประเภทเสื้อผ้า แต่ก็ต้องขายทั้งที่กำไรไม่สูง เมื่อนำกำไรมาถัวเฉลี่ยกำไรก็ทำให้รายได้ฉุดลง การส่งรายได้เข้ารัฐก็น้อยลง แต่หากแยกสินค้าตามความถนัดของผู้ประกอบการ โอกาสที่จะมีกำไรก็มากขึ้น แทนที่จะเฉลี่ยกำไรและขาดทุนในผู้ประกอบการรายเดียว รัฐเองก็จะได้รายได้มากขึ้นด้วย เพราะที่ผ่านมา รายได้ของรัฐต่ำกว่าสนามบินอื่นอย่างมาก
[caption id="attachment_392221" align="aligncenter" width="503"]
➣ ต้องเปิดประมูลอย่างโปร่งใส
ดร.มานะ นิมิตรมงคล เลขาธิการองค์การต่อต้านคอร์รัปชัน (ประเทศไทย) กล่าวว่า ไม่ติดใจว่าจะแยกสัญญาเป็น 4 สัญญา ใน 4 สนามบิน หรือจะรวบเป็นสัญญาเดียว แต่ถามว่า มีความจำเป็นอะไรต้องเหมา 4 สนามบิน ในทางธุรกิจจะทำให้บริษัทใหญ่มากเท่านั้นที่ได้เปรียบ เพราะมัน คือ การตัดคู่แข่งออกโดยไม่จำเป็น แต่ถ้ามั่นใจว่า ทำให้ ทอท. มีรายได้มากกว่าจูงใจให้เกิดการลงทุน ดึงดูดรายได้จากนักท่องเที่ยวมากกว่า ก็ทำได้
อย่างไรก็ตาม การเปิดสัมปทานดิวตี้ฟรีที่หลายประเทศทั่วโลกนิยมทำ เพื่อให้เกิดการแข่งขันเต็มที่ คือ การส่งเสริมให้มีผู้ประกอบการหลายราย ในแต่ละประเทศ พบว่า เมื่อมีการแยกประเภทสัญญาตามประเภทสินค้าตามหมวดหมู่ของสินค้าจะทำให้สนามบินมีรายได้และผลตอบแทนมากขึ้น ดังนั้น ควรส่งเสริมให้มีผู้ประกอบการหลายราย
ที่สำคัญ ความโปร่งใสตรวจสอบได้ คือ สิ่งที่องค์กรต่อต้านคอร์รัปชันอยากเห็น มีข้อมูลอะไรก็เปิดเผยอย่างเต็มที่ และในเรื่องของการบริหารสัญญาอย่าให้พบในภายหลัง ว่า ในสัญญาเขียนแล้วเปิดช่อง ทำให้มีการปฏิบัติที่ผิดเพี้ยนไปจากสัญญา หรือ มีการเปิดช่องให้แก้ไขสัญญาได้ภายหลัง ดังนั้น คนที่รับผิดชอบต้องคิดว่านี่เป็นเรื่องที่ไม่ได้เป็นแค่สมบัติของหน่วยงาน แต่เป็นสมบัติและผลประโยชน์ของประเทศชาติ
➣ ค้าปลีกจี้เปิดเสรีดิวตี้ฟรี
แหล่งข่าวระดับสูงจากสมาคมผู้ค้าปลีกไทย เปิดเผยกับ "ฐานเศรษฐกิจ" ว่า ไม่เห็นด้วยกับการรวม 4 สนามบิน ทั้งสนามบินภูเก็ต หาดใหญ่ เชียงใหม่ และสุวรรณภูมิ ประมูลและให้สัมปทานรายเดียว แม้ว่าการให้สัมปทานรายเดียวในพื้นที่สนามบินภูเก็ต หาดใหญ่ และเชียงใหม่ สามารถกระทำได้ เนื่องจากมีพื้นที่ราว 1,200 ตารางเมตรเท่านั้น แต่สนามบินสุวรรณภูมิมีขนาดใหญ่ พื้นที่ราว 1.2 หมื่นตารางเมตร จึงไม่ควรให้สัมปทานรายเดียว และควรเปิดเสรีให้ทุกภาคส่วน สามารถเข้ามาแข่งขันได้อย่างเสรี ซึ่งจะทำให้ภาครัฐมีรายได้มากขึ้น
……………….
หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 39 ฉบับที่ 3,446 วันที่ 21 - 23 ก.พ. 2562 หน้า 01-02
ข่าวที่เกี่ยวข้อง :
● บอร์ด ทอท. ไฟเขียวรวมสัญญาประมูล "ดิวตี้ฟรี" 4 สนามบิน
● ฮือ! บอร์ด AOT ประมูลดิวตี้ฟรี 4 สนามบิน
