อินไซต์สนามข่าว : ยิงข่าวปลอมนัดเดียว ได้ ‘เสี้ยม’ หลายต่อ

บรรยากาศการเมืองของไทย ผมต้องใช้คำว่าคุณผู้อ่านต้อง “ตั้งสติให้ดี” ในการรับข้อมูลข่าวสารอย่างรอบด้าน และต้องรู้แหล่งที่มาของข่าวนั้นๆ ว่าเชื่อถือได้แค่ไหน หากไม่ชัวร์ ดูแล้ว อ่านแล้วมีกลิ่นแปลกๆ ไม่ส่งต่อ ไม่แชร์ต่อ เป็นดีที่สุด เพื่อความปลอดภัยของตัวเองและสังคม

เกริ่นแบบนี้ เพื่อย้อนไปถึงช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมากับสารพัดกระแสข่าวลือและข่าวปลอม ที่ภาษาของนักสื่อสารเรียกว่า Fake News ที่มนุษย์คนใดสร้างขึ้นมาก็ไม่อาจทราบได้ แต่ที่แน่ๆ เจตนาไม่ดีกับบ้านเมืองเป็นแน่แท้ โดยเฉพาะการ “ปลอมเอกสารทางราชการ” ของราชกิจจานุเบกษา ซึ่งปลอมเป็นเอกสารคำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติที่ 2/2562 เรื่อง ให้ข้าราชการพ้นจากตำแหน่ง
เนื้อหาเอกสารปลอมระบุว่า พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ใช้อำนาจของหัวหน้า คสช. สั่งให้ผู้บัญชาการเหล่าทัพทั้ง 3 เหล่าทัพ พ้นจากตำแหน่งทั้งหมด แล้วให้ไปดำรงตำแหน่งผู้ตรวจราชการพิเศษประจำสำนักนายกรัฐมนตรี

ผมลองนำเลขเอกสารปลอมฉบับนั้นไปค้นในระบบค้นหาราชกิจจานุเบกษา www.ratchakitcha.soc.go.th ก็ไม่พบเอกสารดังกล่าว และไม่พบเอกสารใดเลยในช่วงวันที่ 9-11 กุมภาพันธ์ ซึ่งวิธีการนี้ผมแนะนำให้ไปใช้กันได้ หากเจอเอกสารราชการที่อาจจะถูกปลอมขึ้น

พูดถึงปฏิบัติการทางการข่าวของ คสช. รัฐบาล และหน่วยงานราชการ ถือว่าอัพเกรดตัวเองขึ้นมามาก ไม่ช้า ในการที่จะหยุดข่าวปลอมได้ทันท่วงที แม้ตอนนี้ บี-พุทธิพงษ์ ปุณณกันต์ ได้ลาออกจากตำแหน่งโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี ไปแล้ว แต่แหล่งข่าวเล่าให้ฟังว่า ก็ไม่ได้มีกลไกอะไรพิเศษขึ้นมา ก็ยังใช้กลไกของทีมโฆษกที่ คสช.วางไว้ตั้งแต่แรกในการรับมือ แค่ทำให้รวดเร็วขึ้นเท่านั้นเอง

[caption id="attachment_389552" align="aligncenter" width="335"] [/caption]

กลไกโต้ข่าวแบบฉับพลันที่ว่า คือ ให้ พ.อ.หญิง ทักษดา สังขจันทร์ ผู้ช่วยโฆษกฯ แจ้งผ่านสื่อสายทำเนียบฯทันที ด้วยข้อความสั้นๆ ว่า สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี (สลค.) ได้มอบหมายให้นางสาวสาวิตรี ชำนาญกิจ ผู้ช่วยเลขาธิการคณะรัฐมนตรี ไปแจ้งความดำเนินคดีเพื่อหาผู้กระทำผิด ที่เผยแพร่เอกสารอันเป็นเท็จแล้ว

แต่ข่าวปลอมนี้ไม่ใช่ข่าวปลอมเพียงข่าวเดียวที่เกิดขึ้นในช่วงเดียวกัน เพราะก่อนหน้านั้น 1 วัน มีการปล่อยข่าวผ่าน Line ว่า “ขณะนี้ตำรวจสันติบาลกำลังไปควบคุมตัวหัวหน้าพรรค ทษช. และกรรมการบริหารพรรค….” สุดท้าย แซนด์-ชยิกา วงศ์นภาจันทร์ หลานสาวของ ทักษิณ ชินวัตร ซึ่งเป็นผู้สมัครของพรรค ทษช. โพสต์ภาพว่า ร.ท.ปรีชาพล พงษ์พานิช หัวหน้าพรรค ทษช. ไปทำบุญที่อยุธยา
แค่นั้นยังไม่จบ ยังมีการปล่อยคลิปขบวนรถถังแล่นบนท้องถนนมุ่งหน้ากรุงเทพฯ คล้ายว่าจะไปกระทำการอะไรหรือไม่ ทำเอา พล.ต.ปิยพงศ์ กลิ่นพันธ์ุ ผู้บัญชาการกองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ต้องออกแรงชี้แจงว่า เป็นการเดินทางไปฝึกหน่วยทหารที่ลพบุรี จนถึงปลายเดือนกุมภาพันธ์นี้ แล้วก็จะเคลื่อนย้ายกลับด้วยวิธีการเดิม

“วันนี้ต้องแก้ปัญหาเรื่องของข่าวลือและข่าวเท็จ ข่าวปลอมที่มีมากมาย โดยเฉพาะในโซเชียลมีเดีย ซึ่งถือว่าเป็นอันตรายมาก จึงฝากสื่อมวลชนให้ช่วยกันแก้ไขด้วย ทั้งนี้ ไม่ทราบเหตุผลว่ามีการปล่อยข่าวปลอมเพราะอะไร เช่น การปล่อยข่าวว่ามีการปลดผู้บัญชาการเหล่าทัพ ซึ่งเป็นไปไม่ได้เลย หากเป็นความจริง ผมจะต้องแจ้งอยู่แล้วเรื่องการโยกย้ายหรือออกคำสั่งจะต้องผ่านขั้นตอนต่างๆ ไม่สามารถใช้ ม.44 แต่งตั้งหรือปลดใครได้ทุกตำแหน่ง เพราะจะใช้ ม.44 เฉพาะคนที่มีปัญหาเท่านั้น ที่แล้วมาผมก็ไม่เคยมีปัญหากับใครทั้งสิ้น”

นั่นคือ คำตอบของ พล.อ.ประยุทธ์ หลังจากเจอสารพัดข่าวลือและข่าวปลอม และผมก็พูดคุยกับแหล่งข่าวทั้งในทีม คสช. และรัฐบาล วิเคราะห์ตรงกันว่า การปล่อยข่าวปลอมและข่าวลือ ในลักษณะของการชี้นำว่าอาจจะเกิด “ปฏิวัติซ้อน” ที่หวังผลคือต้องการให้เกิดแรงกระเพื่อมทางการเมือง และ “เสี้ยม” ให้ คสช. ซึ่งเป็นทหารรุ่นพี่ เกิดความไม่ไว้วางใจกับทหารรุ่นน้องใน 3 เหล่าทัพ

| คอลัมน์ : อินไซต์สนามข่าว
| โดย : จีรพงษ์ ประเสริฐพลกรัง
| หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ฉบับ 3444 หน้า 14 ระหว่างวันที่ 14-16 ก.พ.2562