Do & Don’t ในการเลือกกรรมการบริษัทครอบครัว
หากจะกล่าวถึงการบริหารธุรกิจครอบครัว ถือเป็นเรื่องสำคัญทีเดียวที่สมาชิกของธุรกิจครอบครัวทั้งในปัจจุบันหรือในอนาคตจะต้องเข้าใจถึงแนวปฏิบัติที่ดีในการแต่งตั้งคณะกรรมการบริษัท (Board of Directors) จึงเป็นที่มาของการศึกษาเกี่ยวกับการเลือกคณะกรรมการเพื่อจะเป็นประโยชน์
สำหรับผู้ที่ต้องการทำให้ธุรกิจครอบครัวมีประสิทธิภาพและประสบความสำเร็จทางการเงินมากขึ้น เนื่องจากคณะกรรมการบริษัทจะเป็นปากเสียงให้กับผู้ถือหุ้นและกำหนดทิศทางกลยุทธ์ของบริษัทผ่านทางนโยบาย ดังนั้นการเลือกคณะกรรมการบริษัทของธุรกิจครอบครัวจึงเป็นสิ่งสำคัญมาก
อย่างไรก็ตามธุรกิจครอบครัวส่วนใหญ่มักเริ่มต้นเลือกคณะกรรมการบริษัทที่ประกอบไปด้วยสมาชิกในครอบครัว เพื่อนของผู้ถือหุ้นรายใหญ่หรือคนรู้จัก ขณะที่ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่าบุคคลภายนอกที่มีประสบการณ์สูงสามารถทำให้คณะกรรมการมีประสิทธิภาพได้มากกว่า ซึ่งอาจรวมถึงผู้บริหารหรืออดีตผู้บริหารจากอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้อง (ไม่ว่าจะเป็นต้นนํ้าหรือปลายนํ้า) ผู้ที่มีทักษะเสริมด้านต่างๆ เช่น การควบรวมกิจการ การเข้าซื้อกิจการและผู้เชี่ยวชาญอื่นๆ จากภายนอก โดยทักษะเสริมด้านต่างๆ เหล่านี้อาจให้มุมมองใหม่ๆ กับบริษัท และมุมมองสำคัญที่ทีมผู้บริหารอาจไม่มี ทั้งนี้ก็มีเป้าหมายเพื่อเพิ่มและขยายมุมมองและให้ความสำคัญกับคณะกรรมการมากกว่าเป็นเพียงตรายาง หรือทีมที่มีทักษะซํ้าซ้อนกับผู้บริหารในปัจจุบันเท่านั้น
ดังนั้น Whitney Peake จึงได้รวบรวมแนวปฏิบัติที่ดีในการเลือกคณะกรรมการบริษัทที่อาจนำไปสู่ผลการดำเนินงานที่ดีของธุรกิจครอบครัว จากผู้เชี่ยวชาญ อาทิ Lane, Astrachan, Keyt และ McMillan (2006), Cagan (2015) และ Davis (2001) โดยสามารถสรุปข้อเสนอแนะในการเลือกคณะกรรมการบริษัทของธุรกิจครอบครัว ดังต่อไปนี้
• เลือกคณะกรรมการโดยใช้เกณฑ์พิจารณาตามความสามารถ (competency-
based approach) คณะกรรม การที่มีประสบการณ์ควรมี ขนาดเล็กถึงขนาดกลางประมาณ 5-8 คน หรือ 7-12 คน
• คณะกรรมการควรมีสมาชิกส่วนใหญ่เป็นบุคคลจากภายนอกและมีตัวแทนครอบครัวเพียงเล็กน้อยเท่านั้น โดยหลีกเลี่ยงการแต่งตั้งผู้ให้บริการของบริษัท เช่น นายธนาคาร ทนายความ นักบัญชี ฯลฯ มาเป็นคณะกรรมการ
• หลีกเลี่ยงการแต่งตั้งเพื่อนของผู้บริหารหรือสมาชิกในครอบครัว
• ค้นหาบุคคลจากภายนอกที่มีประสบการณ์สูงซึ่งมีมุมมองที่หลากหลาย เช่น
• ผู้บริหารหรืออดีตผู้บริหารจากอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้อง (ไม่ว่าจะเป็นต้นนํ้าหรือปลายนํ้า)
• นักธุรกิจที่มีทักษะเสริมด้านต่างๆ เช่น การควบรวมกิจการ การเข้าซื้อกิจการ การเข้าสู่ตลาดโลก
• ที่ปรึกษาธุรกิจครอบครัว
ที่มา : Peake, W. 2018. Choosing a Board of Directors for a Family Business. Available: https://familybusiness.org/content/choosing-a-board-of-directors-for-a-family-busin.
คอลัมน์ | หน้า 35 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 38 | ฉบับ 3,427 ระหว่างวันที่ 16-19 ธันวาคม 2561
สำหรับผู้ที่ต้องการทำให้ธุรกิจครอบครัวมีประสิทธิภาพและประสบความสำเร็จทางการเงินมากขึ้น เนื่องจากคณะกรรมการบริษัทจะเป็นปากเสียงให้กับผู้ถือหุ้นและกำหนดทิศทางกลยุทธ์ของบริษัทผ่านทางนโยบาย ดังนั้นการเลือกคณะกรรมการบริษัทของธุรกิจครอบครัวจึงเป็นสิ่งสำคัญมาก
ดังนั้น Whitney Peake จึงได้รวบรวมแนวปฏิบัติที่ดีในการเลือกคณะกรรมการบริษัทที่อาจนำไปสู่ผลการดำเนินงานที่ดีของธุรกิจครอบครัว จากผู้เชี่ยวชาญ อาทิ Lane, Astrachan, Keyt และ McMillan (2006), Cagan (2015) และ Davis (2001) โดยสามารถสรุปข้อเสนอแนะในการเลือกคณะกรรมการบริษัทของธุรกิจครอบครัว ดังต่อไปนี้
• เลือกคณะกรรมการโดยใช้เกณฑ์พิจารณาตามความสามารถ (competency-
based approach) คณะกรรม การที่มีประสบการณ์ควรมี ขนาดเล็กถึงขนาดกลางประมาณ 5-8 คน หรือ 7-12 คน
• คณะกรรมการควรมีสมาชิกส่วนใหญ่เป็นบุคคลจากภายนอกและมีตัวแทนครอบครัวเพียงเล็กน้อยเท่านั้น โดยหลีกเลี่ยงการแต่งตั้งผู้ให้บริการของบริษัท เช่น นายธนาคาร ทนายความ นักบัญชี ฯลฯ มาเป็นคณะกรรมการ
• หลีกเลี่ยงการแต่งตั้งเพื่อนของผู้บริหารหรือสมาชิกในครอบครัว
• ค้นหาบุคคลจากภายนอกที่มีประสบการณ์สูงซึ่งมีมุมมองที่หลากหลาย เช่น
• ผู้บริหารหรืออดีตผู้บริหารจากอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้อง (ไม่ว่าจะเป็นต้นนํ้าหรือปลายนํ้า)
• นักธุรกิจที่มีทักษะเสริมด้านต่างๆ เช่น การควบรวมกิจการ การเข้าซื้อกิจการ การเข้าสู่ตลาดโลก
• ที่ปรึกษาธุรกิจครอบครัว
ที่มา : Peake, W. 2018. Choosing a Board of Directors for a Family Business. Available: https://familybusiness.org/content/choosing-a-board-of-directors-for-a-family-busin.
คอลัมน์ | หน้า 35 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 38 | ฉบับ 3,427 ระหว่างวันที่ 16-19 ธันวาคม 2561
