“สวนดุสิตโพล” มหาวิทยาลัยสวนดุสิต ได้สำรวจความคิดเห็นของประชาชนที่อยู่ในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล ในหัวข้อ“การรับรู้กฎหมาย” จำนวนทั้งสิ้น 628 คน เพื่อให้ทราบถึงความคิดเห็นและเพื่อเป็นแนวทางการแก้ปัญหาร่วมกันของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ที่จะนำไปสู่การปรับปรุงพัฒนางานด้านกระบวนการยุติธรรมและกฎหมายให้มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลมากยิ่งขึ้น สำรวจระหว่างวันที่ 21-29 กุมภาพันธ์ 2559 สรุปผลได้ดังนี้
1.ความคิดเห็นของประชาชน ต่อ “กฎหมายและกระบวนการยุติธรรม” ของไทย
อันดับ 1 หน่วยงานต่างๆของรัฐใช้ช่องโหว่ของกฎหมายนำมาซึ่งการทุจริตคอร์รัปชั่น 75.64%
อันดับ 2 รัฐ ไม่มีช่องทางมากพอสำหรับให้ประชาชนเพื่อปรึกษาขอความรู้กฎหมาย 72.61%
อันดับ 3 อภิสิทธิ์ชน คนร่ำรวย มีชื่อเสียง ได้รับประโยชน์จากกฎหมายมากกว่าประชาชนทั่วไป 67.68%
อันดับ 4 เจ้าหน้าที่รัฐมักอธิบายข้อกฎหมายต่อประชาชนเสมอเมื่อมีเหตุการณ์เกิดขึ้น 60.35%
อันดับ 5 เนื้อหากฎหมายส่วนใหญ่ไม่เป็นประโยชน์และไม่ยุติธรรมต่อประชาชนสักเท่าใด59.39%
2. ในชีวิตประจำวัน ประชาชนมักประสบปัญหาเกี่ยวกับ“กฎหมาย” เรื่องใดมากที่สุด
อันดับ 1 ปัญหาสิทธิสุขภาพ สวัสดิการ การรักษาพยาบาล 78.18%
อันดับ 2 ปัญหาเกี่ยวกับประกันภัย ประกันส่วนบุคคล อุบัติเหตุ 76.59%
อันดับ 3 ปัญหาการซื้อขาย เปลี่ยนโอนกรรมสิทธิ ค้ำประกัน จำนำ จำนอง ยึดทรัพย์ ล้มละลาย75.48%
3.สาเหตุสำคัญที่มีผลต่อการรับรู้กฎหมายของประชาชน คือ
อันดับ 1 การเผยแพร่ข่าวสารของภาครัฐ ไม่ค่อยให้ความรู้ด้านกฎหมายประกอบควบคู่มาด้วย82.32%
อันดับ 2 ไม่มีศูนย์กลางเพื่อการติดต่อสอบถามความรู้ทางกฎหมายเพื่อประชาชน 77.39%
อันดับ 3 หน่วยงานที่ทำหน้าที่บังคับใช้กฎหมายโดยตรงไม่เผยแพร่ความรู้ทางกฎหมาย
ให้แก่ประชาชน 76.27%
อันดับ 4 สื่อไม่ทำหน้าที่อธิบายรายละเอียดข้อควรรู้กฎหมายในเนื้อหาข่าวเท่าที่ควร 73.73%
อันดับ 5 ประชาชนกระทำความผิดเพราะไม่รู้กฎหมายและบทลงโทษ 67.83%
4.การสื่อสารเรื่องกฎหมายรูปแบบใด? ที่ประชาชนต้องการมากที่สุด
อันดับ 1 รายการทางโทรทัศน์ 83.76%
อันดับ 2 คลิปวีดีโอรณรงค์/โฆษณา 79.62%
อันดับ 3 กิจกรรมให้ความรู้ 64.49%
อันดับ 4 รายการวิทยุ 63.38%
อันดับ 5 ภาพกราฟฟิก /อินโฟกราฟิกส์ 58.60%
5.วิธีการเผยแพร่กฎหมายและกระบวนการยุติธรรมให้ประชาชนได้รับรู้อย่างทั่วถึงและคุ้มค่า ควรเป็นอย่างไร?
อันดับ 1 เผยแพร่ทางสื่อต่างๆ เช่น วิทยุ โทรทัศน์ หนังสือพิมพ์ อินเตอร์เน็ต ฯลฯ 83.12%
อันดับ 2 อบรมให้ความรู้แก่ทุกคนที่สนใจ/ตัวแทนชุมชน หน่วยงานรัฐ เอกชน 76.43%
อันดับ 3 บรรจุในหลักสูตรการศึกษาทุกระดับชั้น 71.02%
อันดับ 4 จัดกิจกรรมรณรงค์ในพื้นที่ต่างๆทั่วประเทศ 62.74%
อันดับ 5 ทำเอกสารแผ่นพับแจกหน่วยงาน/สถานศึกษา/บ้านเรือน 56.53%
6. หน่วยงานใดควรเป็นผู้รับผิดชอบเรื่องการเผยแพร่สร้างการรับรู้ทางกฎหมายสู่ประชาชนมากที่สุด
อันดับ 1 หน่วยราชการในกระบวนการยุติธรรม เช่น ตำรวจ อัยการ ศาล กระทรวงยุติธรรม ฯลฯ 41.57%
อันดับ 2 หน่วยราชการที่มีความใกล้ชิดกับประชาชน เช่น กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น ฯลฯ 36.46%
อันดับ 3 หน่วยราชการที่เป็นหน่วยงานบังคับใช้กฎหมายโดยตรง เช่น กรมการขนส่งทางบก กรมการปกครอง กรมที่ดิน กรมป่าไม้ กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง กรมการจัดหางาน ฯลฯ21.97%