13หมูป่าหนุนกระแสท่องเที่ยว ไฮซีซันถ้ำหลวง-ขุนน้ำนางนอนบูม
รายงาน
ปรากฏการณ์ 13 เยาวชนนักเตะทีมหมูป่าอะคาเดมี่ติดถํ้า ทำให้ “ถํ้าหลวง-ขุนนํ้านางนอน” อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย มีชื่อเสียงโด่งดังไปไกลเป็นที่รู้จักกันไปทั่วโลก จนคาดการณ์กันว่าในช่วงไฮซีซันที่กำลังจะมาถึงนี้ บรรยากาศการท่องเที่ยวของจังหวัดเชียงราย โดยเฉพาะที่อำเภอแม่สายจะมีคลื่นนักท่องเที่ยวเดินทางไปเยือนถํ้าหลวงฯเป็นจำนวนมาก
ร้านกาแฟ-โฮมสเตย์คึกคัก
นายอรัญ พรจิระไพศาล ผู้ใหญ่บ้านบ้านผาฮี้ ตำบลโป่งงาม อำเภอแม่สาย หมู่บ้านท่องเที่ยวโอท็อปนวัตวิถีของอำเภอแม่สาย ซึ่งประชากรในหมู่บ้านเป็นกลุ่มชาติพันธุ์อาข่า และยังเป็นเจ้าของร้านกาแฟและโฮมสเตย์ในหมู่บ้าน เปิดเผยกับ “ฐานเศรษฐกิจ” ว่า กระแสการท่องเที่ยวปีนี้มาแรงมาก เทียบกับปีที่ผ่านมาดีขึ้นหลายเท่าตัว เพื่อให้นึกภาพออก ถ้าปีที่แล้วมีนักท่องเที่ยวมา 10 คน ปีนี้มาเกิน 100 คน ที่ผ่านมาแม้ว่าจะเป็นช่วงหน้าฝน แต่ก็ยังมีนักท่องเที่ยวเข้ามาในพื้นที่เป็นจำนวนมาก ช่วงไฮซีซันซึ่งเป็นช่วงฤดูหนาว ปกติจะมีนักท่องเที่ยวมาเยือนมากอยู่แล้ว คาดว่าปีนี้จะมีมากขึ้นหลายเท่าตัวแน่นอน
“สาเหตุที่ทำให้เป็นเช่นนั้นอาจเป็นเพราะว่า ปีที่ผ่านมามีสื่อมวลชนทุกแขนงให้ความอนุเคราะห์มาถ่ายทำข่าวประชา สัมพันธ์การท่องเที่ยวของหมู่บ้าน ทั้งเรื่องธรรมชาติที่งดงาม วิถี ชีวิตที่น่าสนใจ รวมทั้งผลิตภัณฑ์กาแฟของหมู่บ้าน บวกกับกระแส ของถํ้าหลวงฯ ซึ่งหมู่บ้านผาฮี้เป็นหมู่บ้านที่อยู่บนดอยเหนือถํ้าหลวงฯ ทำให้หมู่บ้านเป็นที่รู้จักไปด้วย”
ผู้ใหญ่บ้านบ้านผาฮี้ กล่าวด้วยว่า “ปีที่แล้วผมและเพื่อนบ้านเปิดร้านกาแฟนำร่องขึ้นมา 2 ร้านเพื่อบริการนักท่องเที่ยวที่มาเยือน ปรากฏว่าได้รับความสนใจจากนักท่องเที่ยวเป็นอย่างมาก คาดว่าเร็วๆ นี้จะเปิดร้านกาแฟเพิ่มขึ้นอีก 3-5 ร้าน เช่นเดียวกับที่พักแบบโฮมสเตย์ในหมู่บ้าน ซึ่งเดิมทีมีอยู่เพียง 3 แห่ง สามารถรองรับนักท่องเที่ยวได้ประมาณ 40-50 คน ก็จะเปิดเพิ่มขึ้นอีก 1-2 แห่ง ตามความต้องการที่เชื่อว่าจะมีเพิ่มขึ้น
ที่พักแบบโฮมสเตย์ของหมู่บ้านทั้ง 3 แห่งที่เปิดมาแล้วตั้งแต่ปีก่อน และอีก 2 แห่งที่จะเปิดเพิ่ม ได้ผ่านการอบรมให้ความรู้ในเรื่องของการท่องเที่ยวมาแล้วเป็นอย่างดี ทางหมู่บ้านตั้งกติกาไว้ว่าผู้ที่จะเปิดร้านกาแฟหรือโฮมสเตย์จะต้องผ่านการอบรมมาก่อน ดังนั้นเรื่องของการบริการจึงได้มาตรฐานในระดับโรงแรม 2-3 ดาว สาเหตุที่ต้องทำอย่างนี้ เพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาตามมาในภายหลัง ทั้งปัญหานักท่องเที่ยวไม่พอใจ อีกทั้งในฐานะผู้ประกอบการเองก็ยังไม่แน่ใจว่า นักท่องเที่ยวที่ขึ้นมาเที่ยวที่หมู่บ้าน มีความต้องการพักค้างคืนมากน้อยเท่าไร จึงยังไม่กล้าลงทุนกันมากนัก ขอดูผลจากปีนี้ก่อน” ผู้ใหญ่บ้านบ้านผาฮี้ กล่าว
ห่วงปัญหาขยะ-ที่จอดรถ
จำนวนนักท่องเที่ยวที่คาดว่าจะมีจำนวนมาก สิ่งที่ตามมาด้วยแน่นอนคือ ปริมาณรถยนต์ที่จะมากขึ้นตามจำนวนนักท่องเที่ยว แหล่งข่าวจากนักการเมืองท้องถิ่น ซึ่งอาศัยอยู่ในชุมชนที่ติดกับวนอุทยานถํ้าหลวง-ขุนนํ้านางนอน เผยกับ “ฐานเศรษฐกิจ” ว่า หลังถํ้าหลวง-ขุนนํ้านางนอนได้มีการนำเสนอผ่านสื่อมวลชน ทำให้มีผู้สนใจเดินทางเข้ามาในพื้นที่เป็นจำนวนมาก แม้ว่าจะปิดอุทยานก็ยังคงมีนักท่องเที่ยวเดินทางมา จนเป็นปัญหาทั้งในเรื่องของการจอดรถบนถนนที่แคบอยู่แล้วตลอดจนเรื่องของขยะที่มีปริมาณมากขึ้นในชุมชน ทำให้ชาวบ้านที่ไม่ได้มีส่วนได้ส่วนเสียกับการท่องเที่ยวเริ่มไม่พอใจ และอยากให้ภาครัฐเตรียมความพร้อมให้มากในการจัดการกับปัญหานี้ ซึ่งในการแก้ไขปัญหาความไม่พอใจของชาวบ้านที่ดีที่สุด ก็คือ ให้ชาวบ้านหรือชุมชนมีส่วนร่วมมากที่สุด
“เป็นเรื่องดีที่ผ่านมาทางราชการ โดยอำเภอแม่สาย และ อบต.โป่งผา ได้เข้ามาพูดคุยหารือกับผู้นำชุมชนและชาวบ้านมาโดยตลอด แต่ว่าเมื่อเวลาผ่านไป จนตอนนี้เหลือเพียงอีกแค่ประมาณ 1 เดือนก็จะเข้าสู่ฤดูหนาวแล้ว ความกังวลของชาวบ้านในเรื่องของที่จอดรถของนักท่องเที่ยว และการจัดการขยะต่างๆ ก็ยังไม่มีความชัดเจนว่า จะดำเนินการอย่างไร ซึ่งแม้ว่าที่ผ่านมาทุกฝ่ายให้คำยืนยันว่าจะดำเนินการให้ดีที่สุด แต่ว่าเรื่องนี้ก็ยังเป็นความกังวลของชาวบ้านอยู่ดี” แหล่งข่าวคนเดิม ระบุ
หวังนักท่องเที่ยวประทับใจ
ด้านนายสมศักดิ์ คณาคำ นายอำเภอแม่สาย เปิดเผยว่า ทางอำเภอกำลังเร่งหารือกับชุมชนและชาวบ้าน ทั้งที่อยู่ติด กับถํ้าหลวง-ขุนนํ้านางนอน และชุมชนอื่นที่อยู่ห่างออกไป เพื่อทำความเข้าใจกัน เพื่อให้มีความพร้อมที่สุดในการที่จะรับมือกับคลื่นของนักท่องเที่ยวที่คาดว่าจะเดินทางมาเยือนแม่สายและเข้าไปที่ถํ้าหลวงฯเป็นจำนวนมากอย่างแน่นอน โดยเฉพาะเรื่องของที่จอดรถ ซึ่งคงต้องให้ชุมชนที่อยู่ใกล้เคียงดำเนินการ แต่จะออกมาในรูปแบบใด ขณะนี้ยังอยู่ระหว่างการหารือเพื่อให้ได้ข้อสรุป ส่วนเรื่องของปัญหาขยะที่ชาวบ้านและชุมชนเป็นห่วงนั้น องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเจ้าของพื้นที่คือองค์การบริหารส่วนตำบลโป่งผา ยืนยันว่าได้จัดเตรียมแผนที่จะรับมือไว้แล้ว แต่จะทำได้ดีแค่ไหนแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นได้มากน้อยเท่าไร อาจจะต้องให้เวลาองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการปรับตัวปรับแผนด้วย เพราะเป็นเรื่องใหม่ที่ยังไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน แต่ด้วยประสบการณ์จากช่วงที่กำลังช่วยเหลือ 13 หมูป่าติดถํ้า น่าจะทำให้รับมือได้
“ทางราชการตระหนักเสมอว่าการพัฒนาใดๆ ก็ตาม ต้องให้ประชาชนและชุมชนมีส่วนร่วมให้มากที่สุด การท่องเที่ยวที่ถํ้าหลวงเป็นโอกาสที่จะสร้างรายได้ของประชาชนและชุมชน เพื่อให้มีการกระจายรายได้ลงไปได้มากที่สุด อำเภอแม่สายได้หารือกับทุกภาคส่วน ให้เตรียมนำสินค้า โอท็อปของดีของอำเภอแม่สายมาจำหน่ายให้กับนักท่องเที่ยวที่จะมาเยือนถํ้าหลวงฯ ชุมชนที่อยู่ข้างเคียงต้องเรียนรู้ที่จะเปิดโฮมสเตย์ สำหรับนักท่องเที่ยวที่ต้อง การเรื่องต่างๆ เหล่านี้อาจจะยังไม่เห็นมากนักในช่วงฤดูหนาวที่จะมาถึง แต่มั่นใจว่าจากฤดูหนาวปีนี้ จะทำให้ประชาชนชาวแม่สายเรียนรู้และมีประสบการณ์ว่าจะรับมืออย่างไรในอนาคต”
นายอำเภอแม่สาย กล่าวยํ้าด้วยว่า อำเภอแม่สายไม่ปล่อยให้ประชาชนต้องประสบกับความเดือดร้อน ที่อาจจะเป็นผลกระทบที่เกิดจากการที่มีนักท่องเที่ยวเข้ามาในพื้นที่เป็นจำนวนมาก ในขณะเดียวกันก็อยากจะให้ประชาชนชาวแม่สายเป็นเจ้าบ้านที่ดี ต้อนรับนักท่องเที่ยวอย่างมิตร เพื่อให้นักท่องเที่ยวเกิดความประทับใจ แล้วจะได้กลับมาเที่ยวแม่สายอีกหลายๆ ครั้ง
จากนี้เหลือเวลาอีกราว 1 เดือน ก็จะเข้าสู่ฤดูกาลท่องเที่ยว การเตรียมความพร้อม ทั้งในส่วนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ชาวบ้าน ชาวเขา ในการรองรับนักท่องเที่ยวที่จะเพิ่มมากขึ้นอย่างไม่เคยปรากฏมาก่อน คงจะลงตัวมากขึ้น เพื่อให้เกิดความพร้อมมากที่สุด เพื่อสร้างความประทับใจแก่นักท่องเที่ยวและกลับมาเยือนอีก
หน้า 21 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 38 ฉบับที่ 3,407 วันที่ 7-10 ตุลาคม 2561
ปรากฏการณ์ 13 เยาวชนนักเตะทีมหมูป่าอะคาเดมี่ติดถํ้า ทำให้ “ถํ้าหลวง-ขุนนํ้านางนอน” อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย มีชื่อเสียงโด่งดังไปไกลเป็นที่รู้จักกันไปทั่วโลก จนคาดการณ์กันว่าในช่วงไฮซีซันที่กำลังจะมาถึงนี้ บรรยากาศการท่องเที่ยวของจังหวัดเชียงราย โดยเฉพาะที่อำเภอแม่สายจะมีคลื่นนักท่องเที่ยวเดินทางไปเยือนถํ้าหลวงฯเป็นจำนวนมาก
ร้านกาแฟ-โฮมสเตย์คึกคัก
นายอรัญ พรจิระไพศาล ผู้ใหญ่บ้านบ้านผาฮี้ ตำบลโป่งงาม อำเภอแม่สาย หมู่บ้านท่องเที่ยวโอท็อปนวัตวิถีของอำเภอแม่สาย ซึ่งประชากรในหมู่บ้านเป็นกลุ่มชาติพันธุ์อาข่า และยังเป็นเจ้าของร้านกาแฟและโฮมสเตย์ในหมู่บ้าน เปิดเผยกับ “ฐานเศรษฐกิจ” ว่า กระแสการท่องเที่ยวปีนี้มาแรงมาก เทียบกับปีที่ผ่านมาดีขึ้นหลายเท่าตัว เพื่อให้นึกภาพออก ถ้าปีที่แล้วมีนักท่องเที่ยวมา 10 คน ปีนี้มาเกิน 100 คน ที่ผ่านมาแม้ว่าจะเป็นช่วงหน้าฝน แต่ก็ยังมีนักท่องเที่ยวเข้ามาในพื้นที่เป็นจำนวนมาก ช่วงไฮซีซันซึ่งเป็นช่วงฤดูหนาว ปกติจะมีนักท่องเที่ยวมาเยือนมากอยู่แล้ว คาดว่าปีนี้จะมีมากขึ้นหลายเท่าตัวแน่นอน
“สาเหตุที่ทำให้เป็นเช่นนั้นอาจเป็นเพราะว่า ปีที่ผ่านมามีสื่อมวลชนทุกแขนงให้ความอนุเคราะห์มาถ่ายทำข่าวประชา สัมพันธ์การท่องเที่ยวของหมู่บ้าน ทั้งเรื่องธรรมชาติที่งดงาม วิถี ชีวิตที่น่าสนใจ รวมทั้งผลิตภัณฑ์กาแฟของหมู่บ้าน บวกกับกระแส ของถํ้าหลวงฯ ซึ่งหมู่บ้านผาฮี้เป็นหมู่บ้านที่อยู่บนดอยเหนือถํ้าหลวงฯ ทำให้หมู่บ้านเป็นที่รู้จักไปด้วย”
ผู้ใหญ่บ้านบ้านผาฮี้ กล่าวด้วยว่า “ปีที่แล้วผมและเพื่อนบ้านเปิดร้านกาแฟนำร่องขึ้นมา 2 ร้านเพื่อบริการนักท่องเที่ยวที่มาเยือน ปรากฏว่าได้รับความสนใจจากนักท่องเที่ยวเป็นอย่างมาก คาดว่าเร็วๆ นี้จะเปิดร้านกาแฟเพิ่มขึ้นอีก 3-5 ร้าน เช่นเดียวกับที่พักแบบโฮมสเตย์ในหมู่บ้าน ซึ่งเดิมทีมีอยู่เพียง 3 แห่ง สามารถรองรับนักท่องเที่ยวได้ประมาณ 40-50 คน ก็จะเปิดเพิ่มขึ้นอีก 1-2 แห่ง ตามความต้องการที่เชื่อว่าจะมีเพิ่มขึ้น
ที่พักแบบโฮมสเตย์ของหมู่บ้านทั้ง 3 แห่งที่เปิดมาแล้วตั้งแต่ปีก่อน และอีก 2 แห่งที่จะเปิดเพิ่ม ได้ผ่านการอบรมให้ความรู้ในเรื่องของการท่องเที่ยวมาแล้วเป็นอย่างดี ทางหมู่บ้านตั้งกติกาไว้ว่าผู้ที่จะเปิดร้านกาแฟหรือโฮมสเตย์จะต้องผ่านการอบรมมาก่อน ดังนั้นเรื่องของการบริการจึงได้มาตรฐานในระดับโรงแรม 2-3 ดาว สาเหตุที่ต้องทำอย่างนี้ เพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาตามมาในภายหลัง ทั้งปัญหานักท่องเที่ยวไม่พอใจ อีกทั้งในฐานะผู้ประกอบการเองก็ยังไม่แน่ใจว่า นักท่องเที่ยวที่ขึ้นมาเที่ยวที่หมู่บ้าน มีความต้องการพักค้างคืนมากน้อยเท่าไร จึงยังไม่กล้าลงทุนกันมากนัก ขอดูผลจากปีนี้ก่อน” ผู้ใหญ่บ้านบ้านผาฮี้ กล่าว
ห่วงปัญหาขยะ-ที่จอดรถ
จำนวนนักท่องเที่ยวที่คาดว่าจะมีจำนวนมาก สิ่งที่ตามมาด้วยแน่นอนคือ ปริมาณรถยนต์ที่จะมากขึ้นตามจำนวนนักท่องเที่ยว แหล่งข่าวจากนักการเมืองท้องถิ่น ซึ่งอาศัยอยู่ในชุมชนที่ติดกับวนอุทยานถํ้าหลวง-ขุนนํ้านางนอน เผยกับ “ฐานเศรษฐกิจ” ว่า หลังถํ้าหลวง-ขุนนํ้านางนอนได้มีการนำเสนอผ่านสื่อมวลชน ทำให้มีผู้สนใจเดินทางเข้ามาในพื้นที่เป็นจำนวนมาก แม้ว่าจะปิดอุทยานก็ยังคงมีนักท่องเที่ยวเดินทางมา จนเป็นปัญหาทั้งในเรื่องของการจอดรถบนถนนที่แคบอยู่แล้วตลอดจนเรื่องของขยะที่มีปริมาณมากขึ้นในชุมชน ทำให้ชาวบ้านที่ไม่ได้มีส่วนได้ส่วนเสียกับการท่องเที่ยวเริ่มไม่พอใจ และอยากให้ภาครัฐเตรียมความพร้อมให้มากในการจัดการกับปัญหานี้ ซึ่งในการแก้ไขปัญหาความไม่พอใจของชาวบ้านที่ดีที่สุด ก็คือ ให้ชาวบ้านหรือชุมชนมีส่วนร่วมมากที่สุด
“เป็นเรื่องดีที่ผ่านมาทางราชการ โดยอำเภอแม่สาย และ อบต.โป่งผา ได้เข้ามาพูดคุยหารือกับผู้นำชุมชนและชาวบ้านมาโดยตลอด แต่ว่าเมื่อเวลาผ่านไป จนตอนนี้เหลือเพียงอีกแค่ประมาณ 1 เดือนก็จะเข้าสู่ฤดูหนาวแล้ว ความกังวลของชาวบ้านในเรื่องของที่จอดรถของนักท่องเที่ยว และการจัดการขยะต่างๆ ก็ยังไม่มีความชัดเจนว่า จะดำเนินการอย่างไร ซึ่งแม้ว่าที่ผ่านมาทุกฝ่ายให้คำยืนยันว่าจะดำเนินการให้ดีที่สุด แต่ว่าเรื่องนี้ก็ยังเป็นความกังวลของชาวบ้านอยู่ดี” แหล่งข่าวคนเดิม ระบุ
หวังนักท่องเที่ยวประทับใจ
ด้านนายสมศักดิ์ คณาคำ นายอำเภอแม่สาย เปิดเผยว่า ทางอำเภอกำลังเร่งหารือกับชุมชนและชาวบ้าน ทั้งที่อยู่ติด กับถํ้าหลวง-ขุนนํ้านางนอน และชุมชนอื่นที่อยู่ห่างออกไป เพื่อทำความเข้าใจกัน เพื่อให้มีความพร้อมที่สุดในการที่จะรับมือกับคลื่นของนักท่องเที่ยวที่คาดว่าจะเดินทางมาเยือนแม่สายและเข้าไปที่ถํ้าหลวงฯเป็นจำนวนมากอย่างแน่นอน โดยเฉพาะเรื่องของที่จอดรถ ซึ่งคงต้องให้ชุมชนที่อยู่ใกล้เคียงดำเนินการ แต่จะออกมาในรูปแบบใด ขณะนี้ยังอยู่ระหว่างการหารือเพื่อให้ได้ข้อสรุป ส่วนเรื่องของปัญหาขยะที่ชาวบ้านและชุมชนเป็นห่วงนั้น องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเจ้าของพื้นที่คือองค์การบริหารส่วนตำบลโป่งผา ยืนยันว่าได้จัดเตรียมแผนที่จะรับมือไว้แล้ว แต่จะทำได้ดีแค่ไหนแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นได้มากน้อยเท่าไร อาจจะต้องให้เวลาองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการปรับตัวปรับแผนด้วย เพราะเป็นเรื่องใหม่ที่ยังไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน แต่ด้วยประสบการณ์จากช่วงที่กำลังช่วยเหลือ 13 หมูป่าติดถํ้า น่าจะทำให้รับมือได้
“ทางราชการตระหนักเสมอว่าการพัฒนาใดๆ ก็ตาม ต้องให้ประชาชนและชุมชนมีส่วนร่วมให้มากที่สุด การท่องเที่ยวที่ถํ้าหลวงเป็นโอกาสที่จะสร้างรายได้ของประชาชนและชุมชน เพื่อให้มีการกระจายรายได้ลงไปได้มากที่สุด อำเภอแม่สายได้หารือกับทุกภาคส่วน ให้เตรียมนำสินค้า โอท็อปของดีของอำเภอแม่สายมาจำหน่ายให้กับนักท่องเที่ยวที่จะมาเยือนถํ้าหลวงฯ ชุมชนที่อยู่ข้างเคียงต้องเรียนรู้ที่จะเปิดโฮมสเตย์ สำหรับนักท่องเที่ยวที่ต้อง การเรื่องต่างๆ เหล่านี้อาจจะยังไม่เห็นมากนักในช่วงฤดูหนาวที่จะมาถึง แต่มั่นใจว่าจากฤดูหนาวปีนี้ จะทำให้ประชาชนชาวแม่สายเรียนรู้และมีประสบการณ์ว่าจะรับมืออย่างไรในอนาคต”
นายอำเภอแม่สาย กล่าวยํ้าด้วยว่า อำเภอแม่สายไม่ปล่อยให้ประชาชนต้องประสบกับความเดือดร้อน ที่อาจจะเป็นผลกระทบที่เกิดจากการที่มีนักท่องเที่ยวเข้ามาในพื้นที่เป็นจำนวนมาก ในขณะเดียวกันก็อยากจะให้ประชาชนชาวแม่สายเป็นเจ้าบ้านที่ดี ต้อนรับนักท่องเที่ยวอย่างมิตร เพื่อให้นักท่องเที่ยวเกิดความประทับใจ แล้วจะได้กลับมาเที่ยวแม่สายอีกหลายๆ ครั้ง
จากนี้เหลือเวลาอีกราว 1 เดือน ก็จะเข้าสู่ฤดูกาลท่องเที่ยว การเตรียมความพร้อม ทั้งในส่วนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ชาวบ้าน ชาวเขา ในการรองรับนักท่องเที่ยวที่จะเพิ่มมากขึ้นอย่างไม่เคยปรากฏมาก่อน คงจะลงตัวมากขึ้น เพื่อให้เกิดความพร้อมมากที่สุด เพื่อสร้างความประทับใจแก่นักท่องเที่ยวและกลับมาเยือนอีก
หน้า 21 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 38 ฉบับที่ 3,407 วันที่ 7-10 ตุลาคม 2561
