เม็กซิโกยอมทรัมป์ รื้อข้อตกลงนาฟต้า
วันจันทร์ที่ 27 สิงหาคม 2561 เป็นอีกวันสำคัญในประวัติศาสตร์การก่อตั้งเขตการค้าเสรีแห่งอเมริกาเหนือหรือ นาฟต้า ที่ถือกำเนิดอย่างเป็นทางการในปี 2534 (และมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2537 เป็นต้นมา) แต่อนาคตของนาฟต้าที่มีประเทศสมาชิกร่วมก่อตั้ง 3 ประเทศ คือสหรัฐอเมริกา แคนาดา และเม็กซิโก กำลังจะมีการเปลี่ยนแปลง หรืออาจจะไม่มีอีกต่อไปเมื่อนายโดนัลด์ ทรัมป์ ประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา ได้ประกาศหลังประชุมทางไกลทางโทรศัพท์กับนายเอนริเก เปญญา นิเอโต ประธานาธิบดีเม็กซิโก ว่า เขาได้บรรลุข้อตกลงทางการค้าใหม่กับเม็กซิโกแล้ว เรียกในเบื้องต้นว่า “ข้อตกลงการค้าสหรัฐอเมริกา-เม็กซิโก” (The United States-Mexico Trade Agreement) และข้อตกลงใหม่นี้จะเข้ามาใช้ “แทนที่” ข้อตกลงการค้าเสรีนาฟต้าฉบับเดิม เขาหวังว่าจะเจรจากับนายจัสติน ทรูโด ผู้นำแคนาดาให้มาเข้าร่วมกับข้อตกลงใหม่ดังกล่าวภายในสุดสัปดาห์นี้ ข่าวความเคลื่อนไหวดังกล่าวส่งสัญญาณบวกทำให้ดัชนีตลาดหลักทรัพย์ของสหรัฐฯ รวมทั้งค่าเงินเปโซพุ่งทะยานขึ้นทันที
ยังไม่มีรายละเอียดเกี่ยวกับข้อตกลงใหม่ออกมาจากการประชุมทางไกลครั้งนี้ แต่มีความคาดหมายว่าสิ่งที่สหรัฐอเมริกาต้องการนั้นได้รับการยินยอมจากฝ่ายคู่เจรจา เช่น การขอเพิ่มสัดส่วนของชิ้นส่วนประกอบรถยนต์ที่จะได้รับสิทธิประโยชน์ทางภาษีในเขตการค้าเสรี ต้องเป็นชิ้นส่วนที่ผลิตภายในประเทศร่วมภาคีในสัดส่วนเพิ่มจากราวๆ 60% เป็น 75% และต้องมีการผลิตในสหรัฐอเมริกามากขึ้นเพื่อตอบโจทย์ความต้องการสร้างงานภายในประเทศของสหรัฐฯ นอกจากนี้ สหรัฐฯยังต้องการให้มีการต่ออายุข้อตกลงทุกๆ 5 ปี ซึ่งก่อนหน้านี้ ทั้งแคนาดาและเม็กซิโก ต่างไม่เห็นด้วยกับข้อเสนอดังกล่าว
อย่างไรก็ตาม ในส่วนของการเจรจากับเม็กซิโกนั้น ผู้นำทั้ง 2 ฝ่ายตกลงกันในหลักการแล้ว โดยทรัมป์เรียกว่า “เป็นความเข้าใจตรงกัน” แม้ว่าจะมีความคาดหวังให้เกิดการลงนามก่อนที่ประธานาธิบดีคนใหม่ของเม็กซิโกจะสาบานตนเข้ารับตำแหน่งในวันที่ 1 ธันวาคมนี้ แต่เนื่องจากกระบวนการให้สัตยาบันข้อตกลงดังกล่าวต้องผ่านรัฐสภาสหรัฐฯ ซึ่งต้องใช้เวลา จึงมีความเป็นไปได้มากว่าการลงนามอย่างเป็นทางการเพื่อให้มีผลบังคับใช้จะมีขึ้นในช่วงปลายปีนี้หลังจากที่เม็กซิโกมีประธานาธิบดีคนใหม่มาเป็นผู้ลงนามในข้อตกลง และสหรัฐฯเองก็กำลังจะมีการเลือกตั้งกลางเทอมในเดือนพฤศจิกายน ดังนั้นข้อตกลงใหม่ก็คงจะต้องผ่านการพิจารณาและให้การรับรองโดยสมาชิกรัฐสภาชุดใหม่ที่มาจากการเลือกตั้งเช่นกัน
หน้า 10 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ | ฉบับ 3,397 ระหว่างวันที่ 2-5 กันยายน 2561
ยังไม่มีรายละเอียดเกี่ยวกับข้อตกลงใหม่ออกมาจากการประชุมทางไกลครั้งนี้ แต่มีความคาดหมายว่าสิ่งที่สหรัฐอเมริกาต้องการนั้นได้รับการยินยอมจากฝ่ายคู่เจรจา เช่น การขอเพิ่มสัดส่วนของชิ้นส่วนประกอบรถยนต์ที่จะได้รับสิทธิประโยชน์ทางภาษีในเขตการค้าเสรี ต้องเป็นชิ้นส่วนที่ผลิตภายในประเทศร่วมภาคีในสัดส่วนเพิ่มจากราวๆ 60% เป็น 75% และต้องมีการผลิตในสหรัฐอเมริกามากขึ้นเพื่อตอบโจทย์ความต้องการสร้างงานภายในประเทศของสหรัฐฯ นอกจากนี้ สหรัฐฯยังต้องการให้มีการต่ออายุข้อตกลงทุกๆ 5 ปี ซึ่งก่อนหน้านี้ ทั้งแคนาดาและเม็กซิโก ต่างไม่เห็นด้วยกับข้อเสนอดังกล่าว
อย่างไรก็ตาม ในส่วนของการเจรจากับเม็กซิโกนั้น ผู้นำทั้ง 2 ฝ่ายตกลงกันในหลักการแล้ว โดยทรัมป์เรียกว่า “เป็นความเข้าใจตรงกัน” แม้ว่าจะมีความคาดหวังให้เกิดการลงนามก่อนที่ประธานาธิบดีคนใหม่ของเม็กซิโกจะสาบานตนเข้ารับตำแหน่งในวันที่ 1 ธันวาคมนี้ แต่เนื่องจากกระบวนการให้สัตยาบันข้อตกลงดังกล่าวต้องผ่านรัฐสภาสหรัฐฯ ซึ่งต้องใช้เวลา จึงมีความเป็นไปได้มากว่าการลงนามอย่างเป็นทางการเพื่อให้มีผลบังคับใช้จะมีขึ้นในช่วงปลายปีนี้หลังจากที่เม็กซิโกมีประธานาธิบดีคนใหม่มาเป็นผู้ลงนามในข้อตกลง และสหรัฐฯเองก็กำลังจะมีการเลือกตั้งกลางเทอมในเดือนพฤศจิกายน ดังนั้นข้อตกลงใหม่ก็คงจะต้องผ่านการพิจารณาและให้การรับรองโดยสมาชิกรัฐสภาชุดใหม่ที่มาจากการเลือกตั้งเช่นกัน
หน้า 10 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ | ฉบับ 3,397 ระหว่างวันที่ 2-5 กันยายน 2561