กรณีที่กระทรวงมหาดไทยกับกระทรวงการคลัง เสนอให้แก้ไขกฎหมายพระราชบัญญัติการเช่าอสังหาริมทรัพย์เพื่อพาณิชย์และอุตสาหกรรม พ.ศ. 2542 ให้ต่างชาติเช่าที่ดินในไทยได้ระยะยาวขึ้น โดยจะแก้กฎหมายให้ต่างชาติเช่าที่ดินได้ 99 ปีนั้นผมเห็นว่า เป็นกรณีที่ไม่เหมาะสมด้วยประการทั้งปวง เพราะสัญญาเช่าที่ดินนานเกินไป ซึ่งปัจจุบันนี้ตามกฎหมายแพ่งให้เช่าได้ไม่เกิน 30 ปี และหากเป็นเชิงพาณิชย์หรืออุตสาหกรรมสามารถขยายได้ถึง 50 ปี ซึ่งก็ถือว่าเหมาะสมแล้ว
จริงอยู่ประเทศไทยต้องการเรียกการลงทุนจากต่างประเทศและมีความต้องการมากในเวลาที่เศรษฐกิจชะลอตัวเช่นนี้ แต่การระดมทุนนั้นไม่จำเป็นต้องเปิดช่องให้นักลงทุนต่างประเทศเข้ามาเช่าที่ดินในเมืองไทยยาวขนาดนั้น เพราะหากแก้ไขกฎหมายและสิ้นสุดโดยเร็ว จะทำให้ทุนต่างประเทศทะลักเข้าไทยได้ ส่งผลให้ราคาซื้อขายที่ดินในประเทศจะสูงขึ้นกว่าที่เป็นอยู่มาก และเท่าที่เป็นอยู่ในเวลานี้ก็ถือว่าราคาที่ดินในไทยก็ถือว่าแพงมากอยู่แล้ว แม้ว่าตามนโยบายนั้นจะหมายถึงเฉพาะที่ดินเพื่อการพาณิชย์และการอุตสาหกรรมจะไม่เกี่ยวข้องกับการเช่าที่ดินทำการเกษตรก็ตาม
เราไม่ควรเอามาตรฐานประเทศอื่นมานำทางประเทศไทยในด้านนี้ เพราะบางประเทศกรรมสิทธิ์ที่ดินเป็นของรัฐไม่ใช่ที่ดินเอกชนอย่างประเทศไทย หรือบางประเทศเปิดให้เช่าระยะยาวเพราะอำนาจรัฐเป็นอำนาจเผด็จการ เถลิงสุขในกลุ่มพวกพ้อง ไม่ได้สนใจใยดีว่าสิ่งที่ทำนั้นจะเกิดโทษแก่ประชาชนโดยส่วนรวมมากมายมหาศาลเพียงใด เราชาติไทยมีความคิดความอ่านเพื่อประโยชน์สุขของชนชาวไทยได้เอง โดยเฉพาะเรื่องการให้ต่างชาติเช่าที่ดินที่ว่านี้
ความจริงแล้วการประกอบการต่างด้าวในไทยสามารถซื้อขายที่ดินได้ เป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ที่ดินได้ตามตัวบทกฎหมาย ขึ้นอยู่กับสัดส่วนการครองหุ้นระหว่างไทยกับต่างชาติ กฎเกณฑ์ที่ว่านี้มีมานานแล้วและไม่ได้ล้าสมัยแต่อย่างใด และเมื่อปี 2542 ก็ผ่อนปรนตัวบทกฎหมายให้ไปหนหนึ่งแล้วที่ให้ต่างด้าวเช่าที่ดินได้ยาวนานถึง 50 ปีได้หากนำที่ดินนั้นใช้ประโยชน์เพื่อการพาณิชย์หรือเพื่อการอุตสาหกรรม การที่รัฐบาลบอกว่าประเทศสิงคโปร์และมาเลเซียให้เช่า 99 ปี เวียดนามให้เช่า 70 ปีก็เป็นเรื่องของเขา เราให้เช่าได้ 50 ปีก็ไม่ต่างอะไรกับประเทศฟิลิปปินส์ กัมพูชาและเมียนมาที่ให้ต่างด้าวเช่าระยะยาวเท่ากันกับไทย
ผมว่าการที่ต่างชาติจะเข้ามาลงทุนหรือไม่ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัยไม่ได้ขึ้นอยู่กับเช่าที่ดิน 50 ปีน้อยเกินไป เขามาลงทุนในไทยหรือไม่เขาจะมองว่า ไทยจะเป็นฐานการผลิตของเขาได้หรือไม่ เขาจะอาศัยไทยเป็นฐานกระจายสินค้าในภูมิภาคได้หรือไม่ ค่าเงินของไทยมีเสถียรภาพมากพอหรือไม่ ระบบโทรคมนาคมในไทยสะดวกหรือไม่ ไม่ว่าจะเป็นระบบราง ระบบถนน ระบบการเดินเรือ ระบบการเดินอากาศ ระบบเทคโนโลยีและสารสนเทศ เขาดูเรื่องสิทธิประโยชน์ด้านภาษีอากรของไทยที่ให้จูงใจเขาได้มากน้อยเพียงใด ดูว่าเรามีศักยภาพด้านพลังงานในไทยเป็นอย่างไร จะมีความมั่นคงเพียงพอหรือไม่ ดูต้นทุนค่าแรงงานในไทยเป็นอย่างไร ความจริงมีอีกตั้งหลายแง่มุมที่เขามอง
การที่ประเทศสิงคโปร์กับมาเลเซียเปิดให้ต่างชาติเข้ามาเช่าที่ดินระยะยาวก็หลายเหตุผลด้วยกัน มาเลเซียแข่งขันชัดกับสิงคโปร์อยู่แล้ว เมื่อสิงคโปร์ดูท่าไม่ดีก็ต้องยอมเปิดประเทศให้เป็นแหล่งกาสิโนแห่งใหม่และให้เช่าระยะยาว เพราะถ้าไม่ทำ นักท่องเที่ยวซึ่งหลักๆ ก็คือ อินโดนีเซียที่เคยมาเที่ยวสิงคโปร์ แต่พอบ่อนกาสิโนในมาเลเซียเปิด นักท่องเที่ยวชาตินี้ลดลงไปอย่างหน้าใจหาย จนทนไม่ไหว ต้องงัดกลยุทธ์แบบเทียบเทียมมาสู้ ไม่เช่นนั้นธุรกิจบริการของสิงคโปร์ก็จะพ่ายแพ้ ขณะเดียวกันเราจะเห็นว่าบ่อนกาสิโนในกัมพูชาเยอะมากๆ และก็เช่าที่ดินได้เพียง 50 ปีเท่านั้นเขาก็ยังเข้าไปลงทุนในกัมพูชา ไม่เห็นต้องแก้ไขกฎหมายเช่าที่ดินระยะยาวให้เทียบเท่ากับสิงคโปร์และมาเลเซียเลย ผมว่าเลิกคิดเรื่องนี้ไปเลยดีกว่าเพราะของเดิมดีอยู่แล้ว ครับ
จากหนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 36 ฉบับที่ 3,127
วันที่ 31 มกราคม - 3 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2559