หลังกล้องไซบีเรีย | 'รัสเซีย' ดินแดนหลากหลายชาติพันธุ์

04 มิ.ย. 2561 | 10:33 น.
040661-1718

... 'รัสเซีย' ดินแดนที่มีพื้นที่มากสุดในโลก ดินแดนที่มีการปกครองด้วยระบอบคอมมิวนิสต์และเป็นหนึ่งในขั้วอำนาจที่คานงัดกับสหรัฐฯ เนือง ๆ

ไม่กี่วันข้างหน้า มหกรรมลูกหนังระดับโลก 'ฟีฟ่า เวิล์ดคัพ 2018' จะอุบัติขึ้นระหว่างวันที่ 14 มิ.ย. - 15 ก.ค. ศกนี้

32 ชาติ ที่ต้องลงแข่งเพื่อชิงความเป็นอันดับ 1 ของศึกฟุตบอลโลกคราวนี้ โดยที่หมีขาวเป็นเจ้าภาพนั้น หลายมุมมองที่รัสเซียมีอยู่บางคนอาจรู้ แต่หลายคนอาจไม่ทราบ

เพราะดินแดนที่มีประชากรร้อยกว่าล้านคนนั้น ชาติพันธุ์ของพวกเขามาจากไหน?


 

[caption id="attachment_286927" align="aligncenter" width="503"] ยลรดี ธุววงศ์ (Twitter : @Yonradee_TH) ยลรดี ธุววงศ์ (Twitter : @Yonradee_TH)[/caption]

"ดินแดนหลากชาติพันธุ์" ... แห่งนี้ หากลองให้บรรยายว่า หน้าตาคนรัสเซียเป็นอย่างไร? เราก็คงบรรยายว่า ชาวรัสเซียเป็นชนผิวขาว ตาสีอ่อน คลับคล้ายคลับคลากับชนชาติชาวยุโรป หากบรรยายเช่นนี้คงไม่ผิดนัก เพราะนี่คือ ภาพชาวรัสเซียที่คนไทยคุ้นเคยตามหน้าสื่อ หรือตามสถานที่ท่องเที่ยวดังต่าง ๆ ทั่วประเทศ

แต่เมื่อได้ลองมาสัมผัสถึงถิ่น จึงได้รู้ว่า ภายในอาณาเขตแผ่นดินที่กว้างครอบคลุมพื้นที่ยุโรปและเอเชียแห่งนี้ มีความหลากหลายมากกว่าที่เคยจินตนาการไว้

เมื่อดูสถิติจะพบว่า จากจำนวนประชากรกว่า 140 ล้านคนของรัสเซีย ราว 20% เป็นจำนวนของประชากรชนกลุ่มน้อยต่าง ๆ มากกว่า 180 ชนเผ่าทั่วประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในดินแดนที่คาบเกี่ยวกับทวีปเอเชีย ซึ่งพื้นที่นี้มีผู้คนมากมายถือพาสปอร์ตตรานกอินทรีย์ 2 หัว ของทางการรัสเซีย แต่หน้าตาพวกเขาเหมือนกับชาวเอเชียไม่ผิดเพี้ยน

 

[caption id="attachment_286928" align="aligncenter" width="503"] ยลรดี ธุววงศ์ (Twitter : @Yonradee_TH) ยลรดี ธุววงศ์ (Twitter : @Yonradee_TH)[/caption]

หลายชนเผ่ามีเชื้อสายที่ใกล้เคียงกับชาวจีน หลายชนเผ่าคล้ายชาวมองโกล บางส่วนนับถือศาสนาพุทธ หรือ อิสลาม บางส่วนก็ยังนับถือภูติผีปีศาจตามวัฒนธรรมเดิมของตน

 

[caption id="attachment_286930" align="aligncenter" width="503"] ยลรดี ธุววงศ์ (Twitter : @Yonradee_TH) ยลรดี ธุววงศ์ (Twitter : @Yonradee_TH)[/caption]

เช่น ในภูมิภาคอัตไตไครและอัลไตรีพับลิกทางตอนใต้ของไซบีเรีย ที่นี่ คือ บ้านของชาวอัลไต ชนเผ่าที่มีวิถีชีวิตผูกพันกับเทือกเขาอัลไต ซึ่งยังคงรักษาอัตลักษณ์ของตนไว้ได้อย่างเด่นชัด เด็ก ๆ ผมดำ ผิวเหลือง ตาชั้นเดียว ยังคงวิ่งเล่นหยอกล้อกันตามท้องถนนด้วยภาษาของพวกเขา แต่ภายในรั้วโรงเรียน พวกเขาร่ำเรียนเป็นภาษารัสเซียไม่ต่างจากเด็ก ๆ ในกรุงมอสโก

 

[caption id="attachment_286932" align="aligncenter" width="503"] ยลรดี ธุววงศ์ (Twitter : @Yonradee_TH) ยลรดี ธุววงศ์ (Twitter : @Yonradee_TH)[/caption]

ส่วนตัวได้มีโอกาสไปฟังคอนเสิร์ตเพลงพื้นบ้านของชาวชนเผ่าอัลไต ที่บรรเลงโดยชาวเผ่าอัลไต จึงได้รู้ว่า พวกเขามีวัฒนธรรม เครื่องมือ และท่วงทำนองในการบรรเลงเพลงคล้ายชาวมองโกล






ถ้าถามว่า ชาวรัสเซียแท้ ๆ หน้าตาเป็นอย่างไร คนที่นี่ตอบว่า คนรัสเซียแท้ ๆ พวกเขาจะเรียกว่า "Русский" (รุสกี้)
 ซึ่งหมายถึงชนเผ่ารุส ซึ่งเป็นกลุ่มคนที่มีผิวขาว ผมสีทอง และตาสีเขียวหรือเทา ส่วนคนที่ถือสัญชาติรัสเซีย แต่ไม่ได้มีเชื้อสายชาวรุส พวกเขามักแทนตัวเองว่า "Российский" (รัสซีสกี้) เป็น 2 คำที่คล้ายกัน แต่มีนัยยะต่างกัน คงคล้ายกับศัพท์ของเรา คำว่า 'ไท' ที่หมายถึงชนชาติไทยดั้งเดิม และ 'ไทย' ที่สื่อความหมายถึงการผสมผสานวัฒนธรรม

ทว่าความหลากหลายเหล่านี้ดูเหมือนว่า จะไม่ได้พาไปสู่การผสมผสานทางวัฒนธรรมแบบหลายประเทศในเอเชียเท่าไหร่นัก กลับทำให้พวกเขาดูแปลกแยกในหมู่ชนชาติด้วยกันเอง แม้แต่ชาวรัสเซียที่มีเชื้อชาติผสมกับชาติยุโรป บางคนก็เล่าให้ฟังว่า พวกเขาก็เคยมีประสบการณ์โดนพูดจาไม่ดีใส่ เพียงเพราะมีผมสีดำและหน้าตาดูไม่คล้าย 'คนรัสเซีย' ซึ่งก็เป็นผลพวงจากลัทธิ 'ชาตินิยม' ที่ยังคงไหวเวียนอยู่ในสังคมรัสเซียปัจจุบัน


……………….
คอลัมน์ : หลังกล้องไซบีเรีย โดย ยลรดี ธุววงศ์ (Twitter : @Yonradee_TH , FACEBOOK PAGE : ข้ามอัลไตไปไซบีเรีย)

ข่าวที่เกี่ยวข้อง :
หลังกล้องไซบีเรีย | "ขุมทรัพย์ใต้หิมะไซบีเรีย"
73 ปี ชัยชนะโซเวียตเหนือเยอรมนี ... กับร่องรอยความสูญเสีย


e-book-1-503x62