ก.เกษตรฯเฮหลังกรมบัญชีกลางชี้จัดซื้อจัดจ้างใช้ยางในปท.ไม่ขัดกม.
-21 ธค.60-นายกฤษฎา บุญราช รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยกับ"ฐานเศรษฐกิจ" ว่า ทางกรมบัญชีกลาง ได้มีหนังสือด่วนที่สุด ถึงกระทรวงมหาดไทย เรื่องข้อหารือดำเนินการตามพระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 หากจะกำหนดเงื่อนไขให้คู่สัญญาจะต้องใช้น้ำยางพาราที่ซื้อจากการยางแห่งประเทศไทย (กยท.)จะเป็นขัดกับพระราชบัญญัติฯหรือไม่ และระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุจากภาครัฐ พ.ศ.2560 เช่น การก่อสร้าง/ปรับปรุงถนน สนามกีฬา หากจะกำหนดเงื่อนไขให้คู่สัญญาจะต้องใช้น้ำยางพาราที่ซื้อจาก กยท.จะขัดกับ พระราชบัญญัติหรือไม่ โดยทาง กรมบัญชีกลาง ตอบข้อหารือของกระทรวงมหาดไทย : การกำหนดให้คู่สัญญาต้องมาซื้อยางจาก กยท.สามารถดำเนินการได้ นับจะช่วยทำให้นโยบายส่งเสริมการใช้ยางของภาครัฐ เป้าหมาย 2 แสนตันมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
"คณะกรรมการวินิจฉัยปัญหาการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พิจารณาแล้วมีความเห็น ดังนี้
1.ตามพระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 มาตรา 9 บัญญัติว่า "การกำหนดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุที่จะทำการจัดซื้อจัดจ้าง ให้หน่วยงานของภาครัฐคำนึงคุณภาพเทคนิค และวัตถุประสงค์ของการจัดซื้อจัดจ้างพัสดุนั้น และห้ามมิให้กำหนดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุให้ใกล้เคียงกับยี่ห้อใดยี่ห้อหนึ่ง หรือของผู้ขายรายใดรายหนึ่งโดยเฉพาะ เว้นแต่พัสดุที่จะทำการจัดซื้อจัดจ้างตามวัตถุประสงค์นั้นมียี่ห้อเดียวหรือจะต้องใช้อะไหล่ของยี่ห้อใดก็ได้ ให้ระบุยี่ห้อนั้นได้"
ดังนั้นการกำหนดรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของวัสดุที่จะใช้ในการก่อสร้าง หน่วยงานของรัฐสามารถกำหนดคุณลักษณะให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ของการจัดจ้างครั้งนั้นเมื่อข้อเท็จจริงปรากฎว่า กระทรวงมหาดไทยจะต้องดำเนินการจ้างก่อสร้างหรือปรับปรุงถนนสนามกีฬา และมีความจำเป็นต้องกำหนดแอสฟัลด์คอนกรีตที่ใช้ในการก่อสร้าง ต้องเป็นแอสฟัลด์คอนกรีตที่มียางพาราจาก กยท.เป็นส่วนผสม โดย ยางพาราผสมแอสฟัลด์คอนกรีต ลักษณะดังกล่าวมีบริษัทที่ผลิตได้ จำนวน 8 บริษัท และการรับติดตั้งปูสระน้ำจากน้ำยางพารา มีบริษัทที่รับติดตั้งจำนวนประมาณ 9 บริษัท จึงมิใช่เป็นการกำหนดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุใกล้เคียงกับผู้ขายรายใดรายหนึ่งโดยเฉพาะ
นายกฤษฎา กล่าวว่า ตามพระราชบัญญัติฯ มาตรา 8 วรรคหนึ่ง (2) กำหนดว่า การจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุต้องกระทำโดยเปิดเผย เปิดโอกาสให้มีการแข่งขันอย่างเป็นธรรม มีการปฎิบัติต่อผู้ประกอบการทุกรายโดยเท่าเทียมกัน มีระยะเวลาที่เหมาะสมและเพียงพอต่อการยื่นข้อเสนอ มีหลักฐานดำเนินงานชัดเจน และมีการเปิดเผยข้อมูลการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุในทุกขั้นตอน อย่างไรก็ดี ตามมาตรา 8 วรรคสอง มีกำหนดว่าให้หน่วยงานของรัฐใช้หลักการตามวรรคหนึ่งเพื่อเป็นแนวทางในการปฎิบัติเกี่ยวกับการจัดซื้อจัดจ้างอย่างมีนัยสำคัญ หรือเกิดจากกรณีเร่งด่วน หรือมีเหตุผล หรือมีความจำเป็นอื่นๆ การจัดซื้อจัดจ้างนั้นย่อมไม่เสียไป หากดำเนินการดังกล่าวมีเหตุผลและความจำเป็นที่จะต้องสนับสนุนและให้ความช่วยเหลือเกษตรกรผู้ปลูกยางรายย่อย อันเป็นการส่งเสริมเศรษฐกิจฐานรากให้มีความมั่นคและเพื่อประโยชน์ของเกษตรกรไทย จึงถือเป็นเหตุผลความจำเป็นที่จะสามารถดำเนินการตามมาตรา 8 วรรคสองได้
ดังนั้นหากกระทรวงมหาดไทยจะกำหนดรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของวัสดุ ที่จะใช้ในการก่อสร้างหรือปรับปรุงถนน สนามกีฬา โดยมีความจำเป็นจะต้องกำหนดที่มาของวัตถุดิบที่ใช้เป็นส่วนผสมของผลิตภัณฑ์ต่างๆ เพื่อใช้ในการดำเนินการดังกล่าว โดยให้ผู้ที่ได้รับการคัดเลือกจะต้องใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีวัตถุดิบจากน้ำยางพาราที่ซื้อจาก กยท. หรือได้การรับรองจาก กยท. ว่าได้ซื้อน้ำยางพาราจากเกษตรกรโดยตรง ตามข้อเท็จจริงที่กระทรวงมหาดไทยได้ให้มาดังกล่าว ก็ถือว่าเป็นดุลยพินิจของหน่วยงานที่จะกำหนดได้ตามความต้องการ
"คณะกรรมการวินิจฉัยปัญหาการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พิจารณาแล้วมีความเห็น ดังนี้
1.ตามพระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 มาตรา 9 บัญญัติว่า "การกำหนดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุที่จะทำการจัดซื้อจัดจ้าง ให้หน่วยงานของภาครัฐคำนึงคุณภาพเทคนิค และวัตถุประสงค์ของการจัดซื้อจัดจ้างพัสดุนั้น และห้ามมิให้กำหนดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุให้ใกล้เคียงกับยี่ห้อใดยี่ห้อหนึ่ง หรือของผู้ขายรายใดรายหนึ่งโดยเฉพาะ เว้นแต่พัสดุที่จะทำการจัดซื้อจัดจ้างตามวัตถุประสงค์นั้นมียี่ห้อเดียวหรือจะต้องใช้อะไหล่ของยี่ห้อใดก็ได้ ให้ระบุยี่ห้อนั้นได้"
ดังนั้นการกำหนดรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของวัสดุที่จะใช้ในการก่อสร้าง หน่วยงานของรัฐสามารถกำหนดคุณลักษณะให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ของการจัดจ้างครั้งนั้นเมื่อข้อเท็จจริงปรากฎว่า กระทรวงมหาดไทยจะต้องดำเนินการจ้างก่อสร้างหรือปรับปรุงถนนสนามกีฬา และมีความจำเป็นต้องกำหนดแอสฟัลด์คอนกรีตที่ใช้ในการก่อสร้าง ต้องเป็นแอสฟัลด์คอนกรีตที่มียางพาราจาก กยท.เป็นส่วนผสม โดย ยางพาราผสมแอสฟัลด์คอนกรีต ลักษณะดังกล่าวมีบริษัทที่ผลิตได้ จำนวน 8 บริษัท และการรับติดตั้งปูสระน้ำจากน้ำยางพารา มีบริษัทที่รับติดตั้งจำนวนประมาณ 9 บริษัท จึงมิใช่เป็นการกำหนดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุใกล้เคียงกับผู้ขายรายใดรายหนึ่งโดยเฉพาะ
นายกฤษฎา กล่าวว่า ตามพระราชบัญญัติฯ มาตรา 8 วรรคหนึ่ง (2) กำหนดว่า การจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุต้องกระทำโดยเปิดเผย เปิดโอกาสให้มีการแข่งขันอย่างเป็นธรรม มีการปฎิบัติต่อผู้ประกอบการทุกรายโดยเท่าเทียมกัน มีระยะเวลาที่เหมาะสมและเพียงพอต่อการยื่นข้อเสนอ มีหลักฐานดำเนินงานชัดเจน และมีการเปิดเผยข้อมูลการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุในทุกขั้นตอน อย่างไรก็ดี ตามมาตรา 8 วรรคสอง มีกำหนดว่าให้หน่วยงานของรัฐใช้หลักการตามวรรคหนึ่งเพื่อเป็นแนวทางในการปฎิบัติเกี่ยวกับการจัดซื้อจัดจ้างอย่างมีนัยสำคัญ หรือเกิดจากกรณีเร่งด่วน หรือมีเหตุผล หรือมีความจำเป็นอื่นๆ การจัดซื้อจัดจ้างนั้นย่อมไม่เสียไป หากดำเนินการดังกล่าวมีเหตุผลและความจำเป็นที่จะต้องสนับสนุนและให้ความช่วยเหลือเกษตรกรผู้ปลูกยางรายย่อย อันเป็นการส่งเสริมเศรษฐกิจฐานรากให้มีความมั่นคและเพื่อประโยชน์ของเกษตรกรไทย จึงถือเป็นเหตุผลความจำเป็นที่จะสามารถดำเนินการตามมาตรา 8 วรรคสองได้
ดังนั้นหากกระทรวงมหาดไทยจะกำหนดรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของวัสดุ ที่จะใช้ในการก่อสร้างหรือปรับปรุงถนน สนามกีฬา โดยมีความจำเป็นจะต้องกำหนดที่มาของวัตถุดิบที่ใช้เป็นส่วนผสมของผลิตภัณฑ์ต่างๆ เพื่อใช้ในการดำเนินการดังกล่าว โดยให้ผู้ที่ได้รับการคัดเลือกจะต้องใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีวัตถุดิบจากน้ำยางพาราที่ซื้อจาก กยท. หรือได้การรับรองจาก กยท. ว่าได้ซื้อน้ำยางพาราจากเกษตรกรโดยตรง ตามข้อเท็จจริงที่กระทรวงมหาดไทยได้ให้มาดังกล่าว ก็ถือว่าเป็นดุลยพินิจของหน่วยงานที่จะกำหนดได้ตามความต้องการ
