จากเลนส์สู่เรื่องราว... บันทึกประวัติศาสตร์ของแผ่นดิน ตอน 7

จากเลนส์สู่เรื่องราว... บันทึกประวัติศาสตร์ของแผ่นดิน ตอน 7 | การกดชัตเตอร์ลงในมุมแสงที่ลอดมาจากฟากฟ้า เกิดเป็นภาพที่ดูคล้ายว่า มีใครคนใดคนหนึ่งกำลังมองพวกเราจากเบื้องบน ทำให้ย้อนระลึกไปถึงเหตุการณ์ก่อนวันที่ตาลจะได้เข้าไปถ่ายภาพบริเวณท้องสนามหลวง ตาลได้มีโอกาสเข้าไปถวายสักการะพระบรมศพ “พระบาทสมเด็จพระปรมิทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร” ในวันนั้นตาลได้ตั้งจิตอธิษฐาน กราบสักการะและระลึกถึงพระคุณอันใหญ่หลวงที่พ่อหลวงได้ทรงทำไว้ให้คนไทย และกราบขออนุญาตพ่อหลวงเข้าไปถ่ายภาพบริเวณท้องสนามหลวง โดยสัญญาไว้ว่า จะใช้ภาพถ่ายที่ได้มาให้เกิดคุณค่าสูงสุด วันรุ่งขึ้น คือ วันแรกที่ตาลได้ทำหน้าที่ช่างภาพเยาวชนจิตอาสา กรมศิลปากร อย่างเต็มภาคภูมิ พวงมาลัยในมือน้อย ๆ กราบสักการะและอธิษฐานเบื้องหน้าพระเมรุมาศ ขอให้อากาศแจ่มใส ขอให้วันนี้ได้ภาพดี ๆ เพื่อนำไปใช้และให้ผู้อื่นรับรู้ถึงพระบารมีที่ยิ่งใหญ่ของพระองค์ท่าน




แสงพระอาทิตย์ที่สาดฉายอย่างเต็มกำลัง ทำให้อากาศยามบ่ายร้อนจัด ตาลเลยนึกอธิษฐานในใจพร้อมมองไปบนท้องฟ้าว่า วันนี้พวกหนูมาทำงาน ขอให้แดดโปรดจางลงบ้าง ระยะเวลาผ่านไม่นานนัก ก็มีเมฆรูปร่างคล้ายมือมาบังดวงอาทิตย์เอาไว้เกือบทั้งดวง ปริมาณแสงที่เปลี่ยนไป ขณะดวงตากำลังมองลอดผ่านรูเล็ก ๆ ของลำกล้อง ทำให้ตาลเปลี่ยนไปแหงนมองขึ้นบนท้องฟ้า ระลึกได้ว่า แสงไฟนั้นเปรียบได้กับความดี ถ้าเป็นพระอาทิตย์ก็อาจเปรียบได้กับผู้ที่ทำความดีบารมีมากล้น จึงรีบเดินไปยังจุดที่ตรงข้ามกับพระอาทิตย์ และพยายามถ่ายภาพแหงนลำกล้องขึ้นไปบนท้องฟ้า กดชัตเตอร์ลงในจังหวะที่หัวใจข้างในเรียกร้อง จนเกิดเป็นภาพที่น่าจดจำภาพหนึ่งในชีวิตของเด็กหลังเลนส์




ก่อนจะมาเป็นการถ่ายภาพความคืบหน้าในการสร้างพระเมรุมาศนั้น เริ่มจากวันที่ ๑๓ ต.ค. ๒๕๕๙ วันที่เราคนไทยเศร้าโศกมากที่สุด วันรุ่งขึ้น... พวกเรา “ชมรมเด็กหลังเลนส์” ที่ยึดถือพระราชดำรัสของพระองค์ท่าน ที่มีต่อการถ่ายภาพเป็นเป้าหมายและแรงบันดาลใจในการทำงาน ได้ตัดสินใจเดินทางไปยังพระบรมมหาราชวัง เป็นจิตอาสาถ่ายภาพประชาชนที่เดินทางมากราบสักการะพระบรมศพฯ และอัดภาพส่งทางไปรษณีย์ให้แก่พวกเขา ลุง ป้า น้า อา บางคนพาครอบครัวเดินทางไกลจากปักษ์ใต้ บางคนนั่งรถไฟสายเหนือมาถึงตั้งแต่รุ่งเช้า บางคนพักอาศัยอยู่ไม่ไกลจากสนามหลวงนักก็เดินบ้าง ปั่นจักรยานบ้าง แต่ไม่ว่าจะใกล้หรือไกล ไม่ว่าร่างกายจะสมบูรณ์ครบ พิการหรือไม่ ทุกคนมาเพื่อแสดงความรัก ความอาลัยแด่ “พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๙” กันทั้งสิ้น




ตอนนั้นในฐานะเยาวชนตัวเล็ก ๆ คนหนึ่ง คิดว่า งานที่เราทำนั้นคงจำกัดพื้นที่อยู่เพียงนอกเขตพื้นที่สนามหลวง ซึ่งกำลังเตรียมการก่อสร้างพระเมรุมาศในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ แต่ความตั้งใจที่มาจากหัวใจที่บริสุทธิ์ ซึ่งสืบทอดต่อกันมาเป็น ๑๐ ปี ของรุ่นพี่ชมรม ทำให้พวกเราได้รับโอกาสที่สำคัญอย่างที่สุด ของการเกิดมาเป็นคนไทย คือ การได้เป็น “ช่างภาพเยาวชนจิตอาสา กรมศิลปากร” จากคนที่เดินถ่ายภาพร่วมกันที่มีแต่สมาชิกในชมรม วันนี้คณะของพวกเรามีสมาชิกเพิ่มมากขึ้น ทั้งจากเพื่อน ๆ ต่างโรงเรียน ต่างระดับชั้น รวมถึงรุ่นพี่ศิษย์เก่า ที่กลับมารวมตัวกันเพื่อเป็นส่วนหนึ่งของการบันทึกประวัติศาสตร์ของแผ่นดินในครั้งนี้




ปณิธานในการถ่ายภาพของตาล คือ “การถ่ายภาพให้เกิดประโยชน์และรอยยิ้มแก่ผู้อื่น และรักษาอดีตเพื่อส่งไปยังอนาคต” แนวคิดและเทคนิคในการถ่ายภาพ ตาลเลือกใช้พระอาทิตย์เป็นต้นทางในการเดินเรื่อง พระอาทิตย์ไม่เพียงเป็นจุดเริ่มต้นของแสงที่บริสุทธิ์ แต่ยังมีความหมายโดยนัย คือ เทพและความดี ผ่านการใช้เทคนิคการถ่ายภาพแบบโครสอัพ คือ การถ่ายภาพวัตถุแบบใกล้ ๆ โดยแต่ละภาพที่ตาลถ่ายมานั้น คือ การสื่อถึงหัวใจที่ยิ่งใหญ่ของพี่ ๆ จิตอาสา ที่อาสามาช่วงงานด้วยความจงรักภักดี ความสามัคคีของวิศวกรที่ช่วยกันสร้างพระเมรุมาศให้เสร็จตามกำหนด ความวิจิตรบรรจงของการจรดพู่กันลงบนประติมากรรม ที่มาจากความประณีตของการปั้นหุ่นเทพเทวา รวมถึงความรักความภักดีที่ซ่อนอยู่ในทุกอณูของงานที่เกิดขึ้น ด้วยเหตุนี้กระมังที่ทำให้พวกเราและพี่ ๆ จิตอาสาสนิทกันได้เร็ว เพราะพวกเรานั้นมาด้วยใจเหมือนกัน




“แม้งานเล็ก ๆ ที่พวกเราทำจะยังไม่ถึงเสี้ยวหนึ่งของพระราชกรณียกิจของในหลวง ที่ทรงทำเพื่อคนไทย เพื่อแผ่นดินไทย แต่ความรู้สึกต่าง ๆ ที่ได้เกิดขึ้นในทุกจุดหลอมรวมศูนย์กลางที่พระบรมมหาราชวังและพระเมรุมาศจะต้องส่งไปถึงพระองค์ที่เฝ้ามองดูพวกเราจากบนฟากฟ้าแน่นอน”

 

[caption id="attachment_218739" align="aligncenter" width="503"] เรื่องและภาพ: นางสาวณิชารีย์ สัจจวรรณ์ โรงเรียนพระหฤทัยคอนเเวนต์
เรียบเรียง: บุรฉัตร ศรีวิลัย[/caption]

ภาพถ่ายนั้นเป็นสิ่งที่วิเศษ ใช้หยุดเวลาจากอดีต ปรับใช้ในปัจจุบันและส่งไปยังอนาคตได้ ทั้งความสุข ทั้งความเศร้าปะปนกันไป หากไร้ซึ่งภาพถ่าย ก็ไร้ซึ่งสิ่งคอยเตือนความทรงจำในอดีต ย้ำเตือนในปัจจุบันและเป็นหลักฐานในอนาคต ทั้งนี้ ขอเพียงแค่ใช้ให้ถูกให้สมควรแก่กาลเทศะ ภาพนั้นก็จะเป็นมากกว่าภาพถ่ายทั่ว ๆ ไป

หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 37 ฉบับที่ 3,305 วันที่ 15-18 ต.ค. 2560