ทำไม! “ทรัมป์” ถึงขายถ่านหิน?
ทันโลก ทันเศรษฐกิจ โดย ธนพล ไชยภาษี | หนึ่งในดีลที่ถูกตั้งคำถามมากที่สุด หลังการพบปะกันระหว่างนายกรัฐมนตรี พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา และประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ แห่งสหรัฐอเมริกา ก็คือ การที่เอกชนไทยจะซื้อถ่านหินจากสหรัฐฯ เป็นปริมาณถึง 1.5 แสนตัน จนถูกตั้งคำถามว่า ทำไม? ต้องซื้อจากอเมริกา ทั้ง ๆ ที่พ่อค้าถ่านหินรายใหญ่อยู่แค่อินโดนีเซียและออสเตรเลียนี่เอง
ณ จุดนี้ ผมไม่ขอพูดถึงเรื่องคุณภาพถ่านหินนะครับ รู้แต่เพียงว่า ถ่านหินของอเมริกาเป็นถ่านหินคุณภาพดี ที่เรียกว่า Thermal Coal แต่คำถามและประเด็นที่น่าสนใจยิ่งกว่าการซื้อถ่านหินของไทยในครั้งนี้ ก็คือว่า เพราะเหตุใด “ทรัมป์” ถึงต้องเร่ขายถ่านหิน?
หนึ่งในชัยชนะที่ทำให้ประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ ชนะการเลือกตั้งเมื่อเดือน พ.ย. ปีที่แล้ว ก็คือ ได้คะแนนเสียงจากบรรดาเสียงเงียบที่เป็นแรงงานฝรั่งหัวทอง ที่ตกงานกันระนาวนั่นเอง คนกลุ่มนี้ถือเป็นกลุ่มที่ออกมาเลือกทรัมป์ เพราะเป็นกลุ่มคนที่ได้รับผลกระทบจากกระแสโลกาภิวัตน์ ที่ทำให้เอกชนหนีไปลงทุนในต่างประเทศกันหมด ทำให้คนกลุ่มนี้ตกงานเป็นจำนวนมาก อย่างเช่น โรงงานผลิตยานยนต์ เป็นต้น
แล้วเกี่ยวอะไรกับอุตสาหกรรมถ่านหิน เพราะช่วงก่อนหน้าที่ นายโดนัลด์ ทรัมป์ จะขึ้นมาเป็นประธานาธิบดีนั้น ในยุคของ นายบารัก โอบามา ได้มีการออกคำสั่งพิเศษว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศมากมาย ทำให้หลายมลรัฐของสหรัฐฯ ต้องควบคุมการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ทำให้ต้องมีการลดการใช้พลังงานจากถ่านหินลง เพราะไม่ใช่พลังงานสะอาด
นอกจากนั้น ในสหรัฐฯ ยังมีทางเลือกของการใช้พลังงานอื่น ๆ เข้ามาแทนที่จำนวนมาก และปัจจัยเหล่านี้ก็ทำให้อุตสาหกรรมเหมืองถ่านหินในสหรัฐฯ ปิดตัวลงไปมาก แรงงานเหมืองก็ตกงานกันระนาว
ผลจากการใช้คำสั่งออกกฎระเบียบดังกล่าวของโอบามานั้น ได้ทำให้ผลผลิตถ่านหินในสหรัฐฯ ลดลงแตะจุดต่ำที่สุดในรอบ 39 ปี นับตั้งแต่ปี 1978 ทีเดียวครับ
หนึ่งในผลงานที่ชัดเจนที่สุดของนายทรัมป์ หลังการขึ้นเป็นประธานาธิบดีสหรัฐฯ ก็คือ การยกเลิกคำสั่งเหล่านั้นที่เกี่ยวกับโลกร้อนของนายโอบามาทั้งหมด อีกทั้งยังนำสหรัฐฯ กลับลำไม่ร่วมในข้อตกลงปารีสว่าด้วยเรื่องโลกร้อนด้วย และทรัมป์ก็เป็นผู้ปลุกชีพอุตสาหกรรมถ่านหินในสหรัฐฯ ให้กลับมามีลมหายในอีกครั้งหนึ่ง และในฐานะที่เป็นอัศวินม้าขาวมาช่วยชุบชีวิตอุตสาหกรรมถ่านหินของสหรัฐฯ ก็ทำให้ในปีนี้ สหรัฐฯ มีการส่งออกถ่านหินมากที่สุด ทำสถิติใหม่ โดยมีอัตราเพิ่มขึ้นมากกว่า 60% ทีเดียว และก็เป็นโชคดีด้วยที่มีความต้องการถ่านหินทั้งในยุโรปและเอเชียมากขึ้น
เท่านั้นยังไม่พอ ผู้นำประเทศใดในโลกที่ได้พูดคุยพบปะหารือกับนายโดนัลด์ ทรัมป์ ก็มักจะได้ของติดไม้ติดมือกลับบ้านมาด้วย ก็คือ ดีลการซื้อถ่านหินจากสหรัฐฯ นั่นเอง
อย่างเช่น หลังจากที่ทรัมป์ได้พบปะกับประธานาธิบดี เปโตร โปโรเชนโก เมื่อเดือน ก.ค. ที่ผ่านมานั้น ก็เกิดดีลขึ้นคล้าย ๆ กับที่เกิดกับไทย ก็คือ บริษัท เอ็กซ์โคลฯ ของยูเครน ประกาศซื้อถ่านหินจากสหรัฐฯ เป็นปริมาณ 7 แสนตัน ซึ่งน้อยกว่าที่เอกชนไทยซื้อเสียอีก และที่น่าสนใจก็คือ ถือเป็นการซื้อถ่านหินของยูเครนจากสหรัฐฯ เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์เสียด้วย
เอาล่ะครับ เมื่อรู้เช่นนี้แล้ว ก็น่าจะตอบคำถามได้แล้วว่า ไทยซื้อถ่านหินจากสหรัฐฯ เพราะอะไร และทำไมทรัมป์ต้องเร่ขายถ่านหิน
ก็ถือเป็นการช่วย ๆ กันนิด ๆ หน่อย ๆ ครับ ถ่านหิน 1.5 แสนตัน ถือว่าไม่มากไม่น้อยเกินไปครับ เพราะไหน ๆ สหรัฐฯ กับไทยก็จะกลับมาจูบปากกันอีกแล้ว ...
ถ่านหินแค่นี้ ถือว่าเล็กน้อยครับ!
หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 37 ฉบับที่ 3,304 วันที่ 12-14 ต.ค. 2560
