อ.ต.ก.สร้างการตลาดนำการผลิตสู่สินค้าเกษตรคุณภาพครบวงจร

เรามุ่งสร้าง “การตลาด” เพื่อนำ “การผลิต” โดยมุ่งเน้นการสร้างผลิตภัณฑ์ “เชิงคุณภาพ” มากกว่า “ปริมาณ” เพื่อปักหมุด อ.ต.ก.ให้เป็น “ตลาดสินค้าเกษตรคุณภาพแบบครบวงจร”

“ปัจจุบัน สินค้าเกษตรอินทรีย์ กำลังได้รับความสนใจอย่างแพร่หลายสำหรับผู้บริโภคทุกเพศทุกวัย เพราะนอกจากตอบโจทย์ความต้องการของผู้บริโภคยุคใหม่ที่ใส่ใจในเรื่องสุขภาพแล้วนั้น สินค้าเกษตรอินทรีย์ยังเป็นรากแก้วที่สำคัญสู่การยกระดับมาตรฐานการเกษตรของไทยให้เติบโตและทัดเทียมในตลาดโลกอย่างภาคภูมิใจ” คำกล่าวเริ่มต้นบทสนทนาสู่คำตอบของคุณภาพสินค้าเกษตรกรในระดับนานาชาติของ คุณกมลวิศว์ แก้วแฝก ผู้อำนวยการองค์การตลาดเพื่อเกษตรกร (อ.ต.ก.)

หัวเรือใหญ่ ตลาด อ.ต.ก. ฉายภาพถึงความหมายและคำนิยามที่ชัดเจนเกี่ยวกับสินค้าเกษตรอินทรีย์ ว่า เกษตรอินทรีย์ คือการทำการเกษตรด้วยหลักธรรมชาติ บนพื้นที่การเกษตรที่ไม่มีสารพิษตกค้างและหลีกเลี่ยงจากการปนเปื้อนของสารเคมี ทั้งทางดิน ทางน้ำ และทางอากาศเพื่อส่งเสริมความอุดมสมบูรณ์ของดินความหลากหลายทางชีวภาพในระบบนิเวศน์และฟื้นฟูสิ่งแวดล้อมให้กลับคืนสู่สมดุลธรรมชาติ โดยมีปัจจัยการผลิตที่มีการจัดการอย่างเป็นระบบ พร้อมกับได้รับรองมาตรฐานการผลิตเกษตรอินทรีย์จากหน่วยงานต่างๆ เช่น สำนักงานมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ (มกท.) องค์กรมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ภาคเหนือ (มอน.) สถาบันพืชอินทรีย์ (กรมวิชาการเกษตร) สำนักงานมาตรฐานเกษตรและอาหารแห่งชาติ (มกอช.) และ กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข

คุณกมลวิศว์ แก้วแฝก เล่าต่ออีกว่า ทาง อ.ต.ก.ได้ขานรับแนวนโยบายยุทธศาสตร์ 20 ปีของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์เพื่อยกระดับมาตรฐานสินค้าการเกษตร ด้วยการเปิด “ตลาดสินค้าเกษตรอินทรีย์” ภายใน อ.ต.ก.นับตั้งแต่เดือนมีนาคม พ.ศ. 2560 ที่ผ่านมา ถือได้ว่าเป็นตลาดสินค้าเกษตรอินทรีย์แบบถาวรแห่งแรกในประเทศไทย ซึ่งภายในมีพื้นที่กว่า 450 ตร.ม. แบ่งสัดส่วนการจัดการออกเป็น 3 ส่วน ประกอบไปด้วย ส่วนที่ 1 “พื้นที่จัดจำหน่ายสินค้าเกษตรอินทรีย์” ภายในเพียบพร้อมไปด้วยสินค้าเกษตรอินทรีย์ที่หลากหลาย เช่น ข้าว น้ำผึ้ง นม ไอศกรีม รวมทั้ง กะปิ ซึ่งพื้นที่ดังกล่าวนอกจากการค้าขายสินค้ายังเป็นห้องเรียนทางโอกาสที่สำคัญในการพัฒนาเกษตรกรให้เป็นผู้ประกอบการควบคู่ไปกับการให้ความรู้ด้านเกษตรอินทรีย์แก่ผู้บริโภค เรียกได้ว่า ยกระดับทั้งมาตรฐานสินค้า เกษตรกรไทยและผู้บริโภค

ต่อมาในส่วนที่ 2 คือ “พื้นที่จำหน่ายสินค้าเกษตรปลอดภัย” จุดนี้จะมีผลผลิตจากภาคเกษตรแบบสดๆและปลอดภัยจากไร่สวน อาทิ ผลไม้ ผักสด เข้ามาจัดจำหน่าย และ ส่วนที่ 3 “พื้นที่หมุนเวียนในการจัดจำหน่าย” สำหรับส่วนนี้นอกจากการเปิดโอกาสให้กลุ่มเกษตรกรจากทั่วประเทศนำเอาผลผลิตของตัวเองมาวางจำหน่ายแล้วนั้น พื้นที่จุดนี้ยังเป็นดั่งเว ทีที่สำคัญที่เหล่าเกษตรกรจะได้เข้ามาสัมผัสและเรียนรู้กับกลไกของตลาดจริงๆ ว่าผู้บริโภคต้องการสิ่งไหน การจัดทำบรรจุภัณฑ์ให้ดึงดูดและสวยงามต้องทำอย่างไร หรือแม้กระทั่งการบริการที่ดี ทั้งหมดสามารถก่อให้เกิดการเรียนรู้โดยผลลัพธ์ที่ได้สำหรับกลุ่มเกษตรกรที่เข้ามานั้นได้นำแนวทางการเรียนรู้ตลาดไปปรับใช้ในการพัฒนาการผลิตของตนมากยิ่งขึ้น ตอกย้ำการดำเนินงานและการส่งเสริมของกระทรวงเกษตรฯ ในด้าน “การตลาด” นำ “การผลิต” เพื่อมุ่งสร้างผลิตภัณฑ์ “เชิงคุณภาพ” มากกว่า “ปริมาณ”

สำหรับก้าวเดินต่อจากนี้เพื่อสานต่อเจตนารมย์ในการเป็น “ตลาดสินค้าเกษตรคุณภาพแบบครบวงจร” ทาง อ.ต.ก.พร้อมสร้างการรับรู้ถึงช่องทางการจัดจำหน่ายเกี่ยวกับสินค้าเกษตรอินทรีย์ให้กับเกษตรกรผู้ผลิต รวมทั้งผู้บริโภค ขณะเดียวกันพร้อมเปิดโอกาสให้กับเยาวชน สถานศึกษาและผู้ประกอบการเข้ามาเยี่ยมชมตลาดสินค้าเกษตรอินทรีย์เพื่อสร้างความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์คุณภาพเพื่อสุขภาพ ทั้งนี้พร้อมทำการตลาดให้กับเกษตรกรในทุกภูมิภาคของประเทศเพื่อกระจายโอกาส ขยายฐานการจัดจำหน่ายและการเพิ่มจำนวนการผลิตสินค้าเกษตรอินทรีย์ให้เพียงพอต่อความต้องการของผู้บริโภค อย่างไรก็ดีเรายังคงมุ่งเน้นมาตรฐานด้านคุณภาพพร้อมกับเปิดร้าน “มินิ อ.ต.ก.” หรือร้านสะดวกซื้อที่นำสินค้าจากกลุ่มเกษตรกรที่มีคุณภาพเข้ามาจัดจำหน่ายอันเป็นการสร้างรายได้และสร้างพลังการพัฒนาให้เกิดในชุมชน โดยในขณะนี้มีแล้ว 6 สาขา พร้อมเปิดสาขาที่ 7 ปลายปีนี้ที่จังหวัดนครสวรรค์ ไม่เพียงเท่านั้นยังพร้อมต่อยอดไปสู่การเปิด “ตลาดสินค้าคุณภาพ อ.ต.ก.” ที่จะขยายพื้นที่ร้านให้มีขนาดใหญ่และปักหมุดตามหัวเมืองต่างๆ อาทิ จังหวัดราชบุรี สงขลา ขอนแก่นและพิษณุโลก เพื่อเป็นแหล่งรวมสินค้าขายปลีก-ส่งทั้งในและต่างประเทศ นอกจากนี้ทางกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ได้ดำเนินการบูรณาการกับกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาเพื่อสร้าง “โครงการพัฒนา ตลาด อ.ต.ก.” ให้เป็นตลาดเกษตรท่องเที่ยวที่ยั่งยืน พร้อมกับปักหมุดการปรับภูมิทัศน์พื้นที่ตลาด อ.ต.ก.ส่วนที่ใกล้กับคลองบางซื่อเพื่อสร้าง “ตลาดน้ำ อ.ต.ก.” คาดว่าแล้วเสร็จแล้วพร้อมปักหมุดให้เป็นจุดหมายปลายทางด้านการท่องเที่ยวอีกแห่งของ กทม.ภายในปีนี้

และที่สำคัญ อ.ต.ก.ยังเติมเต็มความเท่าทันของโลกออนไลน์ด้วยการยกตลาดเกษตรอินทรีย์และสินค้าประเภทอื่นๆ ภายใน อ.ต.ก. เข้าไปในโลกออนไลน์ เพื่อเพิ่มช่องทางการขายให้แก่เกษตรกรผ่านช่องทาง “www.ortorkor.com” และเพื่อให้ผู้บริโภคสามารถเลือกซื้อสินค้าได้อย่างสะดวกสบาย ตอบโจทย์กรอบการดำเนินงานของรัฐบาล โมเดลเศรษฐกิจไทยแลนด์ 4.0 ที่นำเอาเทคโนโลยี วิทยาศาสตร์และนวัตกรรมมาปรับใช้ได้อย่างสมดุล และภาพตัวอย่างล่าสุดที่เด่นชัด คือ การได้รับคัดเลือกและจัดอันดับให้เป็น “10 ตลาดสดที่ดีที่สุดในโลก” จาก www.cnn.com ด้วยความโดดเด่นในด้านการมีมาตรฐานสินค้า ผู้ประกอบการให้ความร่วมมือในทุกด้านอย่างแข็งขัน และเกษตรกรมีองค์ความรู้ความสามารถในการสร้างผลผลิตที่มีคุณภาพ ถือได้ว่าเป็นต้นแบบตลาดที่ดีที่สามารถสร้างชื่อเสียงและความภาคภูมิใจให้กับประเทศไทย

“ขยายผลผลิตทางความคิด ด้วยเมล็ดพันธุ์แห่งคุณธรรม” หัวเรือใหญ่จากตลาด อ.ต.ก. ท่านนี้ เน้นย้ำเสมอว่า นอกจากการพัฒนาปลายน้ำสำหรับการกระจายสินค้าและเพิ่มขีดความสามารถและการเรียนรู้กลไกตลาดเกษตรไทยให้มีคุณภาพและประสิทธิภาพอย่างมั่นคงแล้วนั้น เรายังปลูกฝัง “ความซื่อสัตย์” ให้กับทีมงานและกลุ่มเกษตรกรภายในตลาดผ่านการคัดเลือกสินค้าที่มีคุณภาพมาจัดจำหน่ายเพื่อส่งมอบคุณประโยชน์ที่ดีที่สุดให้กับผู้บริโภคอย่างมั่งคั่ง ขณะเดียวกันเรายังบ่มเพาะ “ความยุติธรรม” โดยเฉพาะในเรื่องของราคาด้วยการติดป้ายกำกับราคาในทุกผลิตภัณฑ์เพื่อให้ผู้บริโภคไม่ถูกหลอกลวงเรื่องราคา ทั้งนี้ยังมีการจัดตั้งเครื่องชั่งกลางที่ได้มาตรฐานไว้บริการผู้บริโภคอันเป็นการตอกย้ำความเป็นธรรมอย่างมั่นคง ซึ่งสอดรับกับกรอบวิสัยทัศน์ในการดำเนินนงานที่ว่า “เป็นองค์กร ที่บริหารจัดการด้านการตลาดอย่างเป็นธรรม เพื่อนำไปสู่ความผาสุกของเกษตรกร”

จากหนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 37 ฉบับที่ 3,301 วันที่ 1 - 4 ตุลาคม พ.ศ. 2560