มาเตรียมตัวตกงานกันเถอะ

เปิดหัวเรื่องขึ้นมาแบบนี้ ท่านผู้อ่านหลายท่านคงจะสะดุ้งเล็กน้อย บางท่านอาจคิดว่าผมกำลังจะบอกให้ลาออกจากงานไปทำธุรกิจส่วนตัวหรือธุรกิจเครือข่ายรึเปล่า จริงๆ แล้วเกิดจากวันก่อนมีนักเรียนมาเยี่ยมชม และฟังผมบรรยายที่ม.ธุรกิจบัณฑิตย์ มีนักเรียนถามผมว่าเรียนอะไรดี จบไปแล้วทำงานอะไรดี ผมบรรยายให้ฟังจนคุณครูหลายท่านที่พามาด้วยรวมถึงนักเรียนเองมาถามหลังการบรรยายว่า “พวกเราจะตกงานจริงๆ ใช่ไหมคะ”

ผมเริ่มการบรรยายจากข่าวสารที่ได้รับมาในช่วงที่ผ่านมาว่า ธนาคารพาณิชย์ของประเทศไทยหลายแห่งเริ่มทยอยปิดสาขาลงตลอดปีมานี้รวมแล้วมากกว่า 90 สาขาทีเดียวครับ ทั้งนี้เพื่อต้องการควบคุมต้นทุนในการดำเนินการ และมีระบบอัตโนมัติเข้ามาช่วยในหลายส่วน รวมถึงระบบบริการตนเองของลูกค้า เช่น Internet banking หรือ Mobile Banking ด้วย ลองคิดเล่นๆ ว่าแต่ละสาขามีพนักงานซัก 10 คน รวมๆ แล้วก็ลดไปได้เกือบ 1,000 คนทีเดียว ไม่เพียงเท่านั้น ข่าวต่อมาที่ได้รับคือ ห้างสรรพสินค้าในอนาคตจะมีจำนวนลูกค้าที่มาเดินชอปปิ้งลดลงถึง 50% ในสหรัฐอเมริกาคาดกว่าจะมีห้างค้าปลีกปิดตัวลงถึง 1 ใน 6 ประเทศไทยก็เช่นเดียวกัน ผมเพิ่งไปเดินงาน Midnight Sales เมื่อสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา ปรากฎว่าคนน้อย เดินแล้วโล่งๆ ตรงกันข้ามกับมูลค่าการซื้อขายออนไลน์หรืออี-คอมเมิร์ซที่เติบโตปีละ 10% มีมูลค่ากว่า 2 ล้านล้านบาท

ลองมามองใกล้ๆ ตัวเราบ้างมหาวิทยาลัยต่างๆ เริ่มทำระบบ e-learning ในหลายๆ วิชา ที่ม.ธุรกิจบัณฑิตย์มีการกำหนดให้เป็นสัปดาห์ e-learning เพื่อให้ทุกคณะเริ่มปรับตัวเข้าสู่การเรียนการสอนแนวใหม่นี้ นักศึกษาสามารถเรียนจากระบบออนไลน์ได้ โดยเข้ามาในระบบเพื่อยืนยันการเข้าเรียน ส่งงานตามที่ผู้สอนกำหนด และยังสามารถเข้าไปชมการสอนย้อนหลังที่ได้บันทึกไว้อีกกี่ครั้งก็ได้

เริ่มมองเห็นภาพไหมครับว่าในอนาคตจะมีหลากหลายอาชีพ เตรียมตัวตกงานได้เลย แม้กระทั่งอาจารย์ เพียงมาถ่ายวิดีโอ e-learning ไว้ แล้วคอยตรวจสอบการเรียน การสอบ การส่งการบ้านของนักศึกษา นี่ยังไม่นับอาชีพพนักงานแจกบัตรหน้าห้างสรรพสินค้าที่ถูกแทนที่ด้วยตู้กดรับบัตรอัตโนมัติไปก่อนหน้านี้แล้ว Operator ที่ถูกแทนที่ด้วยระบบ IVR (Interactive Voice Response) ที่ดีขึ้นเรื่อยๆ พนักงานพิมพ์ดีดที่เดี๋ยวนี้จิ้มเอาด้วยระบบนิ้วเดียวสู้ตายหรือสั่งให้พิมพ์ด้วยเสียงก็ยังได้ เรียกได้ว่าตกงานกันเป็นแถบๆ

อย่าเพิ่งตกใจ ผมอยากให้ทุกท่านมองว่าเป็นโอกาสของการประกอบธุรกิจส่วนตัวครับ ไม่ว่าจะเป็น SME หรือ Startup รวมไปถึงธุรกิจที่ลดการใช้แรงงานแต่ใช้สมองแทน เช่น นักวางแผนการตลาด นักออกแบบกราฟิก ผู้ดูแล Social network การขายสินค้าหรือการให้บริการออนไลน์ต่างๆ Video Journalist หรือผู้ผลิตข่าวนำเสนอทางออนไลน์ พ่อค้าในเกมออนไลน์ นักรีวิวอาหาร และอื่นๆ อีกหลากหลายอาชีพ อันที่จริงเราอาจจะไม่ได้ตกงานนะ เพียงแต่มันเปลี่ยนรูปแบบไปเท่านั้นเอง อย่างไรเสียคนที่ขยันหาความรู้ใหม่ๆ คนที่ตามเทรนด์ได้ก็มีทางไป เพราะมนุษย์อยู่มายาวนานขนาดนี้ก็ด้วยการปรับตัว อาชีพต่างๆ ก็เช่นกันครับ

จากหนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 36 ฉบับที่ 3,214 วันที่ 1 - 3 ธันวาคม 2559